Úrval - 01.12.1949, Blaðsíða 39
VAFASAMAR KENNISETNINGAR I UPPELDISFRÆÐI
37
lagt slíkar athafnir í vana sinn
tímakorn, svo að ekki er ástæða
fyrir foreldra eða kennara að
æðrast eða beita börn þungum
ávítunum, þótt þeir verði þessa
varir í fari þeirra.
Loks ganga sálkönnuðir alltof
langt í því að leggja kynferðilega
merkingu í verk og athafnir
barna. I þeim sjá þeir alls staðar
kyntákn. Tökum sem dæmi teikn-
ingar barna. Ef barnið teiknar
hring, telja þeir það kyntákn
hvort heldur sem er karls
eða konu. Ef teikningin er, af-
löng, er hún kyntákn karlmanns,
ef hún er sporöskjulöguð sjá
þeir í henni kyntákn konu. Á
þennan hátt er hægt að sjá
kynferðilega merkingu í hvaða
rissi eða mynd sem vera skal.
Tilgátur eiga vissulega rétt 4
sér í sálarfræði eins og öðrum
vísindagreinum. En við verðum
að gera greinarmun á tilgátum
og sannindum. Við megum aldr-
ei taka tilgátur fyrir sannindi
án þess að hafa áður prófað þær
vendilega með reynslunni.
(Aðalheimildarrit: C. W. Valen-
tine: The Psychology of Early Child-
hood, London 1946. Sami: The Diffi-
cult Child and the Problem of Discip-
line. London 1944.)
Framhald af þessari grein mun
birtast í næsta hefti.
CV3 ★ CS3
Lysenko eða Mendel?
Erfðafræðingar beggja megin járntjaldsins deila nú af mikilli
alvöru um, kenningar Lysenkos og erfðalögmál Mendels (sbr.
greinina „Vísindi án frelsis ?‘‘ í 3. hefti Úrvals þ. á.). Kenning
Lysenkos er í stuttu máli sú, að áunnir eiginleikar (áhrif um-
hverfis) geti undir vissum kringumstæðum gengið að erfðum, og
er hún algerlega andstæð erfðalögmáli Mendels. Rússneskur al-
menningur hefur hinsvegar fundið broslega hlið á þessum háal-
varlegu deilum, um það ber eftirfarandi skrítla vitni:
„Tökum dæmi. Gerum ráð fyrir, að félagi Ivanov og kona
hans eignist barn, og barnið líkist félaga Ivano; það mundi vera
áþreifanleg sönnun á erfðalögmáli Mendels. Ef barnið hinsvegar
líkist félaga Petrov, sem býr í herbergi við hliðina á þeim hjón-
um, mundi ég telja það ótvíræða sönnun á kenningu Lysenkos
um áhrif umhverfisins."
— New Statesman and Nation.