Úrval - 01.12.1949, Blaðsíða 98
96
ÚRVAL
Pickwick, svo sem hattar,
frakkar, göngustafir og vindlar.
Hundar og kettir voru kallaðir
,,Sam“, ,,Jingle“, ,,Bardell“ og
Trotter". Fólk var uppnefnt
,,Tupman“, ,,Winkle“, „Snod-
grass“ og „Stiggins“. Jafnskjótt
og hinn mánaðarlegi kafli kom
út, birtu hin ódýrari tímarit út-
drætti úr honum. Sagan var
stæld og sett á svið af ófyrir-
leitnum fjárplógsmönnum og
að höfundinum forspurðum.
Hann græddi ekkert á öllum
þessum ósköpum, enda skrifaði
hann útgefendunum: „Þegar
þér hafið talið gullpeningana,
sem þér hafið grætt á Pickwick,
væri ég mjög þakklátur, ef þér
senduð mér fáeina.“ 1 hófi, sem
haldið var í nóvember 1837, í
tilefni af því að bókinni var þá
lokið, kom í ljós, að enginn
skriflegur samningur hafði
verið gerður milli höfundarins
og útgefendanna, allt hafði ver-
ið munnlegt, en jafnframt var
skýrt frá því, að allir aðilar
væru ánægðir. Þegar þess er
gætt, að útgefendurnir, Chap-
man og Hall, höfðu grætt
20.000 sterlingspund, en Dick-
ens hafði aðeins fengið 2.500
pund í sinn hlut, er vafasamt,
að hann hafi verið jafn ánægð-
ur og þeir.
Fyrsta verk Dickens eftir að
hann var orðinn frægur maður,
var að segja upp stöðu sinni hjá
The Morning Chronicle og leigja
sér bústað uppi í sveit. Útgef-
endur blaðsins urðu ævareiðir,
þegar hann sagði upp með eins
mánaðar fyrirvara, og honum
gramdist á hinn bóginn, að þeir
höfðu ekki kunnað að meta
starf hans að verðleikum; það
urðu því fremur kaldar kveðjur
með þeim. En þar sem allir út-
gefendur, ritstjórar og leikhús-
stjórar voru á þönum í kring-
um hann í von um að hljóta
mola af gnægð hans, þurfti hann
ekki að óttast, þó að hann
móðgaði fyrri húsbændur sína.
Þegar ljóst var orðið, að rifist
yrði um allt, sem hann léti frá
sér fara sneri hann sér að leik-
húsinu og tók að semja gaman-
leiki. Hann samdi nokkur leik-
rit, sem öll voru leikin í St.
James’s leikhúsinu, sem þá var
nýreist.
Sú staðreynd, að Dickens hóf
strax að semja leikrit, þegar
hann var orðinn frægur maður,
bendir á þýðingarmesta þáttinn
í skapgerð hans: hann var f ædd-
ur leikari. Fæddur leikari er
maður, sem er gæddur öllum
venjulegum, mannlegum skynj-
unum og tilfinningum í ýktu
formi og kvelst af löngun til að
sýna þær; hann hlær innilegar,
grætur ofsalegar og veitir skjót-
ari andsvör en annað fólk gegn
hverskonar örvunum. Dickens
var leikari í húð og hár. Persón-
ur hans, gamansemi hans og til-
finningasémi eiga heima á leik-
sviðinu; hann hafði glöggt auga
fyrir sérkennileik fólks og átti
afar auðvelt með að lýsa öllu