Úrval - 01.06.1953, Blaðsíða 54
52
TJRVAL
Fyrir trúaða Hindúa er
brahma sjálft lögmál lífsins.
Búdda, (hinn upplýsti), er
nafn hins indverska trúarhöf-
undar Gautama, 560—480 f. Kr.
Hann var konungborinn, en yfir-
gaf öll jarðnesk gæði og helgaði
sig íhygglinni. Hann telur, að
leiðin til nirvana, sé sú, að
rannsaka sjálfan sig og bæla
niður allan lífsþorsta. Sálin er
aðeins hugmyndir, tilfinningar
og hvatir. Ef maðurinn bælir
niður hverja löngun og lætur
þær ekki stjórna athöfnum sín-
um, kemur hann í veg fyrir, að
hann fæðist aftur. Þannig verða
menn strax í þessu lífi óháðir
blekkingu jarðlífsins og ná al-
gleymi þar sem maðurinn öðl-
ast algjöra hvíld og frið.
Búdda eignaðist brátt marga
áhangendur og á blómaskeiði
sínu, um kristsburð, útrýmdi
Búddatrúin Brahmatrúnni víða
í Indlandi. Þegar Arabar komu
til Indlands, var Búddatrúnni
útrýmt, nema í Austur-Indlandi
og á Ceylon, en þá hafði hún
greinzt í tvær stefnur. Sú
strangari nefnist Hinajana (litli
farkosturinn), sem leggur aðal-
áherzluna á f relsun einstaklings-
ins, og Mahajana, (stóri far-
kosturinn), sem stefnir að sálu-
hjálp allra. Síðarnefnda stefnan
hefur breiðzt út um Mið- og
Austur-Asíu, en þar hefur
Búddatrúin orðið áhrifamest í
Kína og Japan.
Um Kristsburð barst hún til
Kína, en þar breiddist hún út
óhindruð næstu 400 árin og náði
mestum blóma um 500. Fylgj-
endur Konfúsíusar, sem krefj-
ast athafna, varð meinilla við
þessa munkatrú, sem mælti með
einlífi o g athafnaleysi. Þótt
Búddatrúin væri formlega bönn-
uð í Kína 1818 og hafi líka verið
bönnuð af núverandi stjórn, þá
er hún þó tæplega horfin þar
enn.
I Japan gekk Búddatrúin til
móts við hina fornu shintó-trú.
Búddatrúin í Kína og Japan
fylgir Mahajana-stefnunni.
Búdda verður sjálfur himneskur
guðdómur, Búdda-Anitabha (hið
mannlega Ijós), friðsamur og er
á myndum hvílandi á lótusblómi.
Hann er athvarf allra og tákn
himneskra unaðssemda. Jafn-
hliða honum er kvenguðdómur-
inn Kuanjun (sú sem bænheyrir)
sem gegnir sama hlutverki gagn-
vart Búdda Anitabha eins og
María mey gagnvart Kristi.
Nirvana verður jafnframt eins-
konar sæluparadís, sem er öll-
um opin, mönnum og konum,
þar sem skilyrði fyrir inngangi
er ekki lengur munklíf, heldur
kærleiksríkt hjarta hins trúaða.
S. J. þýddi.
Hafið þið heyrt um franska þingmanninn, sem sofnaði á þing-
fundi og svaf í fjóra tíma. Þegar hann vaknaði var honum sagt,
að hann hefði tvisvar sinnum verið forsætisráðherra.