Úrval - 01.06.1953, Blaðsíða 65

Úrval - 01.06.1953, Blaðsíða 65
Eruð þér gotl vitni? Grein eftir Win Wright. OTAL sinnum hafa menn rætt um það, hversu mjög megi treysta framburði vitna. Örlög manna geta oft verið undir orð- um vitna komin. En hversu ör- ugg er eftirtekt þeirra, sem vitni bera? Við skulum koma strax að efninu: Hversu áreiðanlegur er vitnisburður yðar — yðar sem lesið þessa grein? í sannleika sagt — þér eruð reglulega lélegt vitni! En leyfið mér að bæta við: það er ég líka! Við, þér og ég, erum mjög léleg vitni, jafnt: fyr- ir það, þótt við leitumst við að skýra með nákvæmni og sam- vizkusemi frá því, sem við sá- um eða fyrir okkur bar. Ef til vill neitið þér að taka þessa fullyrðingu mína hátíð- lega, en þegar þess er gætt, að niðurstöður fjölda rannsókna, sem gerðar hafa verið við ýmsa helztu háskólana í Ameríku, virðast sanna þetta áþreifan- lega, er í rauninni óhjákvæmi- legt að viðurkenna réttmæti hennar. í kennslusölum þessara há- skóla hafa verið sett á svið ým- is atriði, sem nemendum hefur verið sagt að skýra nákvæm- lega frá, skriflega. Við Kansas- háskóla var t. d. meirihluti vitn- isburðanna rangur. Eitt af því fráleitasta, sem þar kom fram, var það, þegar ein þrjú vitni báru, að einn af viðstöddum hefði veifað skammbyssu og hrópað: „Nemið staðar, eða ég skýt yður!“ Maður þessi hafði verið óvopnaður með öllu og naumast látið eitt einasta styggðaryrði falla. Vitnin höfðu í rauninni gefið ímyndunaraflinu lausan taum- inn og beinlínis uppdiktað atvik, sem þeim fannst að hefðu gerzt. Þau ýktu það sem fyrir bar og skrifuðu niður það, sem hefði getað gerzt. I öðrum háskóla urðu niður- stöðurnar alveg jafn furðulegar. Hér voru nokkrar persónur látn- ar hrópa ókvæðisorðum hver að annarri — en mörg vitnanna héldu því fram, að enginn hefði sagt orð! Einn af þeim þekktustu, sem við þessar rannsóknir hafa feng- izt, er sálfræðingurinn William Marston, en hann hefur gert margar merkar athuganir í sambandi við hæfileika manna til að taka rétt eftir og skýra rétt frá því, sem fyrir þá ber. Um eina af rannsóknum sínum segir hann:
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.