Úrval - 01.06.1953, Blaðsíða 46

Úrval - 01.06.1953, Blaðsíða 46
44 ÚRVAL amshluta og hinsvegar vaxandi starfsgetu þeirra. Með öðrum orðum: jafnframt því sembarnið stækkar verður það að þroska hæfileika sína til að skynja, hugsa og starfa. Hve þetta tvennt er háð hvort öðru sést einkarvel ef við fylgj- umst með hvernig neðri kjálki ungbamsins vex. Við fæðingu er hann lítill og stuttur. — vel lag- aður til að sjúga með. En brátt tekur hann að vaxa miklu hrað- ar er önnur andlitsbein. Þegar tennurnar koma og barnið fer að tyggja, hefur neðri kjálkinn lengzt það mikið að tennurnar í efri og neðri góm mætast. Þetta er aðeins eitt af ótal mörgum dæmum um aðlögun og ná- kvæma samstillingu, sem sífellt á sér stað í öllum líkamanum. í uppvextinum þolir náttúran engin meiriháttar frávik frá því sem normalt er. Óeðlilegur þroski á einu sviði getur leitt til þess að eitthvað fari úr skorðum á öðru sviði. Dæmi um þetta eru börn, sem fædd eru heyrnarlaus. Þegar heyrnarfær- in þroskast ekki, lamar það þroska talfæranna og hæfileik- ann til að tala. Þó að áætlunarbundinn þroski sé nauðsynlegur getur vaxtarhraðinn verið allbreyti- legur. Til dæmis verður oft að bíða alllengi eftir því að barn fari að tala. En alljafna skiptir slíkt litlu máli. Það er löng leið frá ungbarni til fullþroska manns og oftast nægur tími til þess að lagfæra minniháttar frávik frá því sem eðlilegt er. Það er ekki fyrr en seinkunin er orðin áberandi og viðvarandi að ástæða er til að gera sér áhyggj- ur út af henni. Jafnframt því sem þroskaá- ætlunin kemst í framkvæmd, tekur barnið að vaxa inn í mannlegt samfélag á þann hátt að hæfileikinn til að athuga og skynja umheiminn þroskast samtímis því sem hæfileikinn til eigin athafna þroskast. Hæfileikinn til að skynja og skoða umheiminn veitir barninu þann skilning, sem er nauðsyn- legur til þess að bregðast rétt við ytri áhrifum. Hæfileikinn til athafna gerir barninu kleift að bregðast við þeim áhrifum á hentugan hátt. Þroski sjónar- innar er gott dæmi um það hvernig hæfileikinn til skynjun- ar og athafna fylgjast að. Þegar augun sjálf eru fullþroskuð eru taugatengslin við augnvöðvana komin í lag og barnið getur beint sjónum að nálægum hlut með tilstyrk augnvöðvanna. Hjá blindum börnum eru augnhreyf- ingarnar undarlega fálmkennd- ar, af því að skynjunina skortir. Þetta samspil milli hinna mismunandi þátta þroskans má greinilega merkja á öllum þroskaferlinum. Við erum vön að tala um mennina eins og þeim væri skipt í þrjá hluta: líkama, skynsemi og tilfinning- ar. Ekkert torveldar eins skiln- ing okkar á barninu og að líta
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.