Úrval - 01.09.1970, Síða 16

Úrval - 01.09.1970, Síða 16
14 ÚRVAL bæti aðeins einu nýju efni við og trufli þannig hið hárnákvæma jafnvægi, til dæmis skordýraeitrinu DDT. Samfélagshópur frumstæðra manna gat aðeins skaðað eða eyði- lagt næsta nágrenni sitt. Þegar hóp- urinn varð uppiskroppa með mat, varð hann að flytja sig um set eða deyja ella. En nútímasamfélag get- ur eyðilagt allt það land, sem það ræður yfir, og flutt inn matvæli og stuðlað kannski þannig að eyðilegg- ingu fjarlægari og fjarlægari landa án þess að vita um það eða láta sig það nokkru skipta. Maður tækni- aldarinnar gleymir því, að þær sí- vaxandi byrðir, sem hann leggur á náttúruna, þvinganir hans gagnvart henni, geta leitt af sér hefnd náttúr- unnar sjálfrar. Maðurinn ofbýður líklega náttúr- unni einna mest með offjölgun sinni. Læknavísindum nútímans hefur tekizt að finna læknisráð við fjölda sjúkdóma, að halda þeim í skefjum eða draga stórlega úr þeim og jafn- framt dauðsföllum, og þannig hafa þau samtímis lagt grundvöllinn að þeirri geysilegu offjölgun manna, sem stefnir nú auðlindum og getu náttúrunnar í beinan voða. Álitið er, að mannkynið hafi verið um 5 milljónir fyrir 8000 árum. Árið 1850 var það orðið 1 billjón, 1930 var það komið upp í 2 billjónir og núna er það um 3% billjón. Álitið er, að það geti verið orðið um 7 billjónir um næstu aldamót. Sumir vísindamenn, sem fást við þá vísindagrein, sem áður er lýst, vara ákveðið við því, að lífssviðið geti ekki fullnægt þörf- um svo margra, t.d. Paul R. Ehrlich við Stanfordháskólann. Commoner álítur, að við núverandi aðstæður geti um 6 til 8 billjónir manna lifað hér á jörðinni, en svo muni ýmis vandamál, er snerta mengun um- hverfis og matvælaöflun, verða ó- leysanleg, ef mannkyninu fjölgar enn meira. í vissum skilningi bera Band- ríkin mikla ábyrð. í landi okk- ar búa að vísu aðeins 5.7% alls mannkyns, en samt neytir banda- ríska þjóðin 40% af heimsfram- leiðslu þeirri, sem grundvallast á auðlindum náttúrunnar. Á 70 ára langri ævi notar hver Bandaríkja- maður að meðaltali 117 milljón iítra af vatni, 94.500 lítra af bensíni, 9.000 pund af kjöti, 25.000 af mjólk og rjóma, 8000 dollara virði af skóla- byggingum, fatnað fyrir 6000 doll- ara og húsgögn fyrir 7000 dollara. Ehrlich hefur þetta að segja í þessu sambandi: „Sérhvert barn í Banda- ríkjunum er umhverfi sínu 50 sinn- um meiri byrði en sérhvert barn í Indlandi.“ VAKNAÐU, TÆKNALDARMAÐUR Menn álíta almennt, að fyrst tæknin færði mönnunum þessi um- hverfis- og mengunarvandamál, hljóti hún einnig að geta leyst þau fyrir hann. Anthony Wiener við Hudsonstofnunina heldur því fram, að slíkt sé alls ekki víst. Er við leysum þessi vandamál, jafnóðum og þau koma upp, komumst við kannski jafnframt að því, að lausn- irnar skapa ný vandamál. Tökum sem dæmi 10 billjón doll- ara áætlun ríkisstjórnarinnar um
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.