Goðasteinn - 01.03.1968, Blaðsíða 10

um röskan hálfan mánuð. Oftast mun hafa gilt nokkuð föst
regla um það úr hvaða hömrum var tekið vissa daga vikunnar,
og ávallt mun hafa verið byrjað í Hrafnatindi í Vík og í stór-
sigunum í Hjörleifshöfða á þriðjudeginum. Lengi hafði Þorsteinn
í Skammadal, föðurafi minn, Höttu á leigu til fýlungatekju og
seig þar sjálfur, þar til faðir minn tók við þeim starfa. Tóku þeir
ávallt fýlinn úr Hötttu á miðvikudegi og fimmtudegi, ef veður
leyfði, og hér úr Dcildarárgilinu á föstudeginum. Á meðan heilsa
•cntist, seig afi minn svo í stærstu sigin í Víkurhömrum á laugar-
deginum. Of langt mál yrði hér að lýsa útbúnaði og aðferð allri
við fýlungatekjuna. Það væri yfrið efni í sjálfstæða grein og verð-
ur því frestað að sinni.
Flestar jarðir hér í Mýrdal áttu hlutdeild í fjalli og þeir sem
ekki áttu fýlatekju í eigin landi, tóku annað tveggja á leigu ein-
hvern hluta úr bjargi eða keyptu fýlunga af þeim, sem mest öfl-
uðu. Hygg ég að ekkert heimili hafi verið svo stætt að eiga ekki
eitthvað af fýl til vetrarforða.
Ekki hef ég handbærar tölur um fýlungatekju hér í sveit, en
það hef ég fyrir satt, að þegar mestur var fýllinn í Hjörleifs-
höfða hafi árlega verið teknir þar yfir 3000 fýlungar og var þá
scldur fýll þaðan bæði vestur í Mýrdalinn, til Eyjafjalla og aust-
ur yfir Mýrdalssand. Það var ekki einvörðungu hinn mikli matur,
sem eftirsóttur var, þegar fýllinn átti í hlut, heldur einnig feit-
in. Fýlunginn er geysifeitur og rann úr honum mikil feiti við
suðu. Feitin storknar ekki við kælingu og líkist mest lýsi. Hún
var brædd saman við tólg og þar með skapaður hinn vel séði
fýlabræðingur, svo mjúkur, að auðvelt var að smyrja brauð með
honum. Þeir sem vanizt höfðu honum frá barnsaldri, töldu hann
bezta viðbit, og víst er um það, að oft átti hann drýgsta þáttinn
í því, að húsmæður gátu safnað smjöri til greiðslu á jarðarafgjald-
inu, sem flestum leiguliðum var gert að greiða í smjöri uin hverja
Mikjálsmessu.
Sum árin var mikið veitt hér af vetrarfýl eða fullorðnum fýl.
Hófst sú veiði oftast á jólaföstu og stóð fram í marz. Ég held,
að það hafi þótt ósvinna að veiða fýl eftir 20. marz, og mig
minnir að seinni árin hafi verið bannað að veiða hann eftir
Goðasteinn