Morgunblaðið - 28.03.1991, Qupperneq 51

MOKGlWKLAÐIÐ' I'IMMtOÖÁGIÍK xii! vík&i lð'9l'
§f
Albanía:
Ramiz Alía vill
þjóðstjórn eft-
ir kosningarnar
Stjórnarandstæðingar stefna að þingmeirihluta
París. Reuter.
LEIÐTOGI Lýðræðisflokksins albanska lýsti yfir því í gær að Ramiz
Alía, forseta landsins, yrði komið frá völdum bæru stjórnarandstæðing-
ar sigur úr býtum í þingkosningunum á sunnudag. Þær þykja marka
þáttaskil í sögu Albaníu en þar hafa ekki farið fram lýðræðislegar
kosningar frá árinu 1944.
Gramoz Pashko, leiðtogi Lýðræð-
isflokksins, sagði í viðtali við Reut-
ere-fréttastofuna að næðu andstæð-
ingar kommúnista meirihluta á þingi
Albaníu væru dagar Alía á forseta-
stóli taldir. Lýðræðissinnar kveðast
vænta þess að fá um 60% atkvæða
í kosningunum en þetta er í fyrsta
skiptið sem þeir hafa tengt pólitíska
framtíð forsetans niðurstöðum kosn-
inganná: Fjórir aðrir flokkar stjórn-
arandstæðinga bjóða fram í kosning-
unum en Lýðræðisflokkurinn býður
einn fram fulltrúa í öllum kjördæm-
um landsins.
Alía forseti sagði í viðtaii við
ítalska dagblaðið La Repubblica fyrr
í vikunni að mynda bæri þjóðstjóm
í landinu eftir kosningarnar og skipti
þá engu hver niðurstaða þeirra yrði
að öðru leyti. Aðrir valkostir væru
einfaldlega ekki fyrir hendi. Þessari
hugmynd forsetans höfnuðu stjóm-
arandstæðingar snimhendis. Alía,
sem er 66 ára að aldri, varð forseti
landsins árið 1985 er stalínistinn
Enver Hoxha safnaðist til feðra
sinna.
Þrír franskir þingmenn munu
fylgjast með framkvæmd þingkosn-
inganna í Albaníu. í yfirlýsingu neðri
deildar franska þingsins sem birt var
í gær sagði að boð þessa efnis hefði
borist frá Albaníu. Frönsku þing-
mönnunum ey ætlað að fylgjast með
framkvæmd kosninganna auk þess
sem þeir hyggjast ræða við fulltrúa
kommúnistaflokksins albanska og
Lýðræðisflokksins, samtaka stjóm-
arandstæðinga.
Ramiz Alía hefur heitið því að
kosningamar verði öldungis ftjálsar
og lýðræðislegar en harðlínukomm-
únistar hafa slakað nokkuð á klónni
þar í landi á undanfömum mánuðum
sökum megnrar óánægju almennings
Kremlverjar
hafna viðræð-
um við Litháa
Moskvu. Reuter.
CESLOVAS Stankevicius, vara-
forseti Litháens, sagði á þriðjudag
að sovéska stjórnin hefði í raun
hafnað tilboði Litháa um viðræður
um sjálfstæðskröfur þeirra.
Stankevicius sagði að litháíska
stjórnin hefði lagt til að viðræðurnar
hæfust í Vilnius, höfuðborg Lithá-
ens, í dag en sett það skilyrði að
efnt yrði til undirbúningsfundar í
Moskvu. Fundurinn átti að fara fram
á þriðjudag en Vitalíj Dogúzhiev, sem
fer fyrir sovésku samninganefndinni,
hefði neitað að ræða við Litháana.
Því yrði ekki af viðræðum í Vilnius.
með lífskjörin, sem þykja þau dapur-
legustu í Evrópu. Um 30.000 Aiban-
ir hafa flúið land á síðustu mánuðum
og haft er fyrir satt að efnahags-
kerfi landsins sé að hmni komið.
Grænland:
Umboðsmaður
landsþingsins
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
SAMÞYKKT hefur verið að stofna
embætti umboðsmanns græn-
lenska landsþingsins og mun hann
taka afstöðu til kærumála vegna
opinberrar stjórnsýslu.
Þessi ákvörðun var skilyrði af
hálfu nýja stjórnarflokksins Inuit
Ataqatigiit, fyrir stjómarsamstarfi
við Siumut. Eins og nú er háttað
taka sömu stjórnvöld við kvörtunum
og kvartað er yfir og hafa margir
verið ósáttir við það fyrirkomulag.
írak:
Dyttað aðdráttarvél
Reuter
Rúmenskur bóndi, Calin Florea að nafni, dyttar hér að dráttarvél sinni sem hann hyggst taka í notkun
eftir langt hlé. Florea smurði gripinn og gróf hann í jörðu fyrir 36 ámm þegar rúmenskur landbúnaður
var þjóðnýttur því hann vildi ekki missa „þarfasta þjóninn". Síðan segist hann hafa gripið til þjóðráðs
Rúmena gegn blóðsugum úr mannheimum og gróðursett hvítlauk þar sem vélin var grafin til að „bægja
kommúnistunum burt“, eins og hann orðar það.
Samkomulag næst um frið-
arskilmála í öryggisráðinu
Bandaríkjamenn hafna beiðni uppreisnarmanna um aðstoð
Nikosíu. Reuter.
RIKIN fimm, sem geta beitt neit-
unarvaldi í öryggisráði Samein-
uðu þjóðanna, náðu samkomulagi
um helstu skilmála fyrir varan-
legu vopnahléi í gær, fjórum vik-
um eftir að George Bush Banda-
ríkjaforseti tilkynnti að hern-
aðaraðgerðum bandamanna í
stríðinu yrði hætt. Uppreisnar-
mennirnir í írak börðust áfram
við hersveitir Saddams Hússeins
Iraksforseta en bandarisk stjórn-
völd lýstu því yfir að Bandaríkja-
menn gætu ekki komið þeim til
hjálpar.
Bandaríkjamenn beita sér nú fyr-
ir því að öryggisráðið greiði sem
fyrst atkvæði um ályktunartillögu,
sem kveður á um að írakar eyði-
leggi öll kjarnorku-, efna- og sýkla-
vopn sín og veiji ákveðinni prósentu
af olíutekjum sínum á næstu árum
til að greiða stríðsskaðabætur. Full-
trúar nokkurra ríkja, sem aðild eiga
að ráðinu, sögðu þó ólíklegt að til-
Reuter
Á degi hverjum kemur mikill fjöldi flóttamanna frá írak inn á yfir-
ráðasvæði bandamanna í suðurhluta landsins. Þar var myndin tekin
í gær og sýnir hún flóttafólkið þiggja mat sem saudi-arabískir her-
menn dreifðu.
Skilyrði fyrir þátttöku s-afrískra íþróttamanna á Ólympíuleikunum í Barcelona:
Sameini samtök sín á hálfu ári
Jóhannesarborjr. Reuter.
ALÞJÓÐA Olympíunefndin (IOC) veitti Suður-Afríkumönnum
hálfs árs frest í gær til þess að sameina margskipta íþróttahreyf-
ingu landsins undir einum hatti ef þeir vildu eiga von um að
geta tekið þátt í Ólympíuleikunum í Barcelona á næsta ári.
Sérstök sendinefnd IOC hefur
kynnt sér ástand íþróttamála í
Suður-Afríku undanfarna daga
og þær tilslakanir sem F.W. de
Klerk forseti hefur gert á aðskiln-
aðarstefnu stjómar hvíta minni-
hlutans. Átti nefndin meðal ann-
ars fund með de Klerk en hann
hefur heitið því að í júni verði
búið að uppræta öll lög um kyn-
þáttaaðskilnað, sem er ein af for-
sendum þess að Suður-Afríku-
menn fái á ný aðild að hinni al-
þjóðlegu íþróttahreyfingu.
Nefndin hrósaði þeim framför-
um sem orðið hefðu og sagði að
nú þegar yrði sérstökum samtök-
um (INOCSA), sem stofnuð hefðu
verið í þeim tilgangi að sameina
fimm megin íþróttasamtök lands-
ins undir einntn halti veit.t. bráða-
birgðaaðild að IOC. Yrði INOCSA
að uppfylla ákvæði Ólympíusátt-
málans og taka upp samband við
og öðlast viðurkenningu annarra
afrískra blökkumannaríkja.
Boltinn er því hjá Suður-
Afríkumönnum sjálfum en deilur
hafa verið á milli íþróttasamtaka
landsins um sameiningu og rétt-
mæti þess að hraða sameinginu
þeirra í því skyni að geta keppt
á Barcelona-leikunum sumarið
199Z. iLiui ídinefnd ÍOC
hafði birt skilyrði sín í gær sögð-
ust þrenn íþróttasamtök blökku-
manna og ein samtök hvítra reiðu-
búin til tafarlausrar sameiningar.
Er þá aðeins eftir ein iþi'óttasam-
tök hvítra sem sagst hafa vilja
fara hægt í sakirnar.
lagan yrði borin undir atkvæði fyr-
ir páska. Júlí Vorontsov, sendiherra
Sovétríkjanna hjá Sameinuðu þjóð-
unum, sagði að ríkin fimm, sem
eiga fastafulltrúa í öryggisráðinu -
Bandaríkin, Sovétríkin, Kína,
Frakkland og Bretland - hefðu náð
samkomulagi um helstu kröfurnar
á hendur Irökum þótt sovésk og
kínversk stjórnvöld ættu eftir að
leggja blessun sína yfir ýmis atriði
tillögunnar.
Marlin Fitzwater, talsmaður
Bandaríkjaforseta, sagði í gær að
ekki kæmi til greina að Bandaríkja-
menn skiptu sér af uppreisninni í
írak, sem staðið hefur í fjórar vik-
ur. Bandarískar flugvélar myndu
ekki skjóta niður þyrlur íraska
stjórnarhersins nema ef þær ógn-
uðu hersveitum bandamanna í suð-
urhluta íraks.
Talsmenn íraskra stjómarand-
stæðinga sögðu að viðbrögð Banda-
ríkjamanna yllu þeim miklum von-
brigðum. Bandaríkjastjórn tæki í
raun afstöðu með Saddam Hussein
með því að heimila honum að beita
þyrlum gegn uppreisnarmönnum.
Þeir ítrekuðu ásakanir sínar um að
stjórnarherinn notaði þyrlurnar til
að varpa taugagashylkjum og eld-
sprengjum á óbreytta borgara.
Um 65.000 bandarískir hermenn
eru enn í suðurhluta íraks. Embætt-
ismenn í Washington segja að allir
hermenn Bandaríkjamanna og
bandamanna þeirra verði fluttir úr
landinu um leið og samið hefur
verið um varanlegt vopnahlé. Gert
er ráð fyrir því að eftirlitssveitir
Sameinuðu þjóðanna verði sendar
til landsins.
Málgagn írösku stjórnarinnar,
al-Jumbouriyah, sakaði í gær
Bandaríkjamenn um íhlutun í inn-
anríkismál íraks með því að senda
flugvélar í eftirlitsflug inn fyrir loft-
helgi landsins.
i
S
i
s
1
A
I