Skírnir - 01.01.1907, Qupperneq 25

Darwinskenning og framþróunarkenning.
25-
svipað farið og hinum litla tyrkneska þjóðstofni, sem með
sigurvinningum sínum smám saman hefir komið fótum
undir Tyrkjaveldið. Hins vegar hefir Jacques Loeb sýnt
að ekki þurfi á karldýri að halda til að framleiða ígulker,
og mætti í þess stað nota ólífrænan líkama af sérstakri
samsetningu. Að líkindum má komast að sömu raun um
einhverjar aðrar tegundir. Skyldi þá ekki mega takast
að framleiða nýjar tegundir með því að breyta smám
saman eðlis-efna-ástandi umhverfisins og samsetningu lík-
ainanna sem notaðir eru við meygetnaðartilraunir ? Væri
ekki jafnvel hægt að finna almennar aðferðir til að setja
saman eftir vild sinni nokkrar lifandi tegundir?
B. Cuviers-fratnþróunarkenning. — Cuvier studdist við
fornlífsfræðina, sem sýnir að tegundir jurta og dýra í
hverju jarðlagi um sig hafa ekki breyzt, en eru sundur-
leitar þegar kemur úr einu jarðlagi í annað, og kom hann
fram með tilgátuna um endurskapanir h v e r j a a f
annari. Þar kennir nú ýmsra sérstakra skoðana:
1. Tegundarbreytingar eru snöggar o g s a m e i g i n-
1 e g a r (og er þá ekki að eins átt við það að margir ein-
staklingar sömu tegundar breytist samtímis, heldur og að
að margar tegundir komi í ljós eða hverfi á sama tírna-
bili). 2. Þessar snöggu breytingar verða samferða stór-
feldum j a r ð b y 11 i n g u m. 3. Þessar skyndilegu breyt-
ingar á lifi og jörðu eiga sér yfirnáttúrlega orsök, stafa
af í h 1 u t u n g u ð 1 e g r a r f o r s j ó n a r. Sú staðhæfing
er sameiginleg Cuvier og fylgismönnum framþróunar-
kenningarinnar, sem hann var andvígur, að snögg breyt-
ing verði að vera yfirnáttúrleg, og að náttúrleg breyting
sé sama sem samfeld breyting. En að þetta var villa,
sést af því að nú er það fullsannað, að samruni efna er
ósamfeldur, þó að efnafræðingarnir sjálfir véfengdu það í
byrjun 19. aldarinnar. En hvað er þá á rnóti því að
greina sundur hugmyndirnar um snögga breytingu og
yfirnáttúrlega verkun, liugmyndina um náttúrlega fram-
þróun og hugmyndina um samfeldar breytingar? Vér
höfnuðum þá trú Cuvier’s á íhlutun forsjónarinnar, á