Skírnir - 01.01.1907, Blaðsíða 89

Ritdómar.
89
»Gull vort þú tókst, þetta gull, sem gerir oss mennina að englum,
gefur oss guðlega ssemd, gleður og auðgar hvert land.
gullið, sem grynnist ei þótt gefið sé af því og veitt«.
Um slíkt gull kemur þeim satóan, Matthíasi og Poestion. Vel sé
þeim, sem njóta þess með þeim og fást ekki um hitt. Áldrei
verður það að vansætti, því það »gerir oss mennina að englum«
og grynnist ekki þó af só tekið.
Þá er langur bálkur af erfiljóðum í bindinu, og síðast alda-
móta-ljóðleikur skáldsins. Erfiljóð hans eru jafnan með fegurstu
ljóðum hans. Þar opnar hann himin sinnar eigin trúar og vonar
og er hann fagur. Bjartari og fegurri geisla sendir ekkert erfi-
ljóðaskáld í hugarmyrkur syrgendanna, en Matthias. Glögt auga
hefir hann einnig fyrir manngildi mauna og því sem mikils var
um vert í fari þeirra í lífinu, og ekki verður honum skotaskuld úr
því að koma því að. Sum erfiljóð haus eru smáir en glæsilegir
bautasteinar á gröfum okkar ágætustu mauna. Lengi munu þeir
standa »óbrotgjarnir í bragar túni«, ekki siður en »lofköstur« Egils.
Enn saknar maður ljóða. ekki allfárra, sem ekki hafa komist
að í þessu safni. Sum eru yngri en prentun bindisins, t. d. hið
ágæta kvæði til Ben. Gröndals. Votiandi kemur út viðbót áður
langt líður.
Þetta ljóðasafn er hið mesta, sem út hefir komið eftir einn
mann á íslenzku. Þó má það ekki glepja mönnum sýn, því mjög fer
því fjarri að hór sé öllu safnað sem eftir Matthías liggur af Ijóð-
um. Það sem enn vantar, mun að fyrirferð lítið gefa eftir öllu
hinu, sem komið er, séu þýðingar meðtaldar Nægir að minna á
þyðingar hans af Ijóðverkum Shakspere’s, Byrons og Tegnér’s og
ljóðabálkinn »Grettisljóð«. Vonandi verða þessi ritverk öll gefin
út í heild áður langt um líður, svo alþýðu gefist kostur á að eign-
ast a 1 t það, sem eftir skáldið liggur í bundnu máli. Fyr en það
er komið, getur þetta mikla ljóðasafn ekki talist fullkomið.
Stórvirki er það í bókmentum vorum, sem vér eigum Matthíasj
að þakka. Andi hans hefir verið auðugur og flugléttur, og skin
og yl hefir af honum lagt. Þo er einn sá þáttur í bókmentastarf-
semi hans, sem mér finst of lítill gaumur gefinn og of lítið þakk-
aður eða metinn að verðleikum, en það eru þ ý ð i n g a r hans.
Með þeim hefir hann aukið víðsýni íslenzkrar alþýðti í bóknjenta-