Skírnir - 01.01.1909, Blaðsíða 19

Skapstórar konur.
19
að draga úr ofsanum. Guðrún talaði fæst um; »en þó
fundu menn þat á orðum hennar, at eigi væri víst, hvárt
öðrum lægi í meira rúmi en henni«. Og síðasta bragðið,
sem Kjartan leggur á Guðrúnu, er það, að hann kúgar
mann til þess að rjúfa samninga um jörð, sem hnnn hafði
lofað að selja þeimBolla og henni, og þau ætluðu að flytjast á.
Nú er það, að Guðrún ræður af að taka Kjartan af
lífi. Hún þykist sjá það, sem sennilega hefir verið rétt
athugað, að þau Bolli mundu verða að hrökkva úr hér-
aðinu, ef þessu færi fram. Hún fór þaðan síðar sjálf-
krafa í því skyni að firrast nábýli við Hjarðhyltinga.
En undan Kjartani vill hún ekki hrökkva. Þegar er hún
fréttir, hvernig farið hafi um jarðakaupin, fer hún að
ögra manni sínum og eggja hann til hefnda. Hann svarar
engu og gengur þegar af þessu tali. Hún vekur máls á
því síðar með nöprum storkunarorðum. Hann »lét sem
hann heyrði eigi, sem jafnan, er Kjartani var hallmælt,
því at hann var vanr at þegja eða mæla í móti«, segir
Laxdæla.
Svo er það einn morgun, að Guðrún er mjög snemma
á fótum. Hún veit, að þann dag verður Kjartan á ferð
um sveitina við annan eða þriðja mann. Hún vekur
bræður sína og eggjar þá svo fast með sárbeittum ögrun-
arorðum, að þeir ráða af að sitja fyrir Kjartani um dag-
inn. Því næst fremur hún eitt af þeim mestu níðings-
verkum, sem fornsögur okkar segja frá. Hún fer til Bolla
og biður hann til ferðar með þeim. Bolli hefir verið al-
inn upp af foreldrum Kjartans, og þau unnu honum ekki
minna en sínum börnum. Hann heíir elskað Kjartan
mest allra manna. Og svo virðist honum enn vera farið.
Laxdæla, sem er afar-hlutdræg Kjartani, sýnir það, að
Kjartan hefir verið örðugur Bolla eftir heimkomuna, að
hann hefir þykst við það, að Bolli hefir gengið að eiga
Guðrúnu í fjarvist hans. En Laxdæla sýnir ekki, að
Bolli hafi í raun og veru neitt til unnið, að hann hafi
nokkuru sinni gert neitt á hluta Kjartans vísvitandi.
Segi Laxdæla rétt frá atvikum í Noregi, þá hefir Bolli
2*