Fjölnir - 01.01.1844, Blaðsíða 5

5
sungu bæði sjálfir messur, og lika prestvígbu |)eir abra.
A þenna hátt fjölguðu prestarnir smásaman; þeir hötðu
fyrst framan af öngvar ákveftnar tekjur, IieUIur liföu af
þvi, sem góðir menn gáfu þeirn, og með fram af handafla
sinum, |»ví af sögunum má ráða, að margir þeiira liafi
verið góðir búhöldar, t. a. m. Grettla segir (í 67. kap.)
um prest riokkurn, er Steinn hjet, og hjó aö Eyjardalsá, að
hann hafi veriö húþegn góður og auöugur aö fje. En
þegar tíundarskrá Gissurar biskups var lögleidd á alþingi
(1096), fengu prestarnir fjóröung tíundar og þegar
kristinrjettur jioiláks og Ketils var lögtekinn (1123), tengu
þeír sex álnir í líksöngskaup (5. kap.). 3),jssi kristin-
rjettur gjörði töluverða breytingu á kjörum presfanna. 3?ar
er ákveðið (í 13. kap.), að annaðhvort skuli kirkjueigandi
láta Iæra presfling til kirkju sinnar, og gjöra máldaga við
sveininn sjálfan, ef hann sje 16 vetra, en sje hann yngri,
þá við lögráðanda hans; sá, sem fjekk sveininum kennslu,
hann átti líka að fá honunr messuföt og bækur, þær sem
biskupi sýndist svo sem veita mætti tólf mánaða tíöir
með; ellegar aö öðrum kosti (12. kap.) átti sá, senr á
kirkjubæ bjó, að fæða prest í tvö missiri, ef hann átti
þar lögheimili og söng þar hvern dag löghelgan nauð-
synjalaust; efprestur söng þar sjaldnar, átti hóndi einungis
að ala hann að dagverði, þegar hanu söng messu þar um
daginn, og mann eða hross, ef lionum fylgdi; þetta var
kirkjubóndi skyldur að gjöra, hvort senr hann var landeig-
andi eða ekki. Auk þessa fjekk prestur kaup fyrir trða-
hald sitt. Krisfinrjettur segir (í 40. kap.), að sá sem
kirkju varðveiti, hann eigi að kaupa tíðir að presti, svo
sem hann megi við komast, og á öðrum stað (í 12. kap.),
að sá, senr kirkju eigi, skuli til fá vaxljós og eigi færri
messur enn tíu milli alþinga tveggja; þar er líka til tekið
(í 15. kap.), að prestar eigi að selja tíðir sínar, en meta
eigi dýrra enn 12 marka milli alþinga tveggja. Jetta
kaupgjald hefur tillit til þeirra, senr ekki voru lærðir til