Fjölnir - 01.01.1844, Blaðsíða 120
120
mikilvægum rjettindum, nema lögin áiíti hann óhæfan aö
ráða algjörlega fyrir gjörðum sjálfs s/ns, annaðhvort fyrir
aldurs sakir eða veilindis, eða hann hafi unnið nokkurn
jrann glæp, að honum sje ekki lengur trúandi. En þó
það sje rjettast í sjálfu sjer, að hinda ekki kosningarrjett-
inn við annað enn fullan lögaldur og fjárforráð og svívirð-
ingarlaust líferni, hafa menn þó í flestum þeim löndum,
sem fulltrúa eiga (og það eru nú flest Iönd í Norfurálfu
og öll lönd í Vesturheimi) þar á ofan einskorðað kosning-
arrjettinn við ákveðna auðlegð. Hafa menn einkum horið
það þrennt íyrir sig: að auðnum fylgi menntun, og því
sjeu likindi til, að þeir sem auðugir eru, sjeu að því leyti
hæfari til að kjósa fulltrúa, enn hinir, sem fjeminni eru;
að fátækir menn sjeu svo mjög öðrum háðir, að þó þeir
hafi vit á að kjósa vel, sje þó hætt við, að þeir muni
láta leiðast til fyrir mútur og hótanir annara, að kjósa
aðra enn þá, er þeim sýnast hæfastir. En í þriðja lagi
hafa menn sagt, að svo mörg og mikilvæg veraldleg Iög
snerti fjármunina, að það sje tilhlýðilegt, þeir ráði miklu
um, hverjir kjósa eigi þá, sem lögiu skulu semja. Jað
er og í öllum löndum komið undir fulltrúum þjóðarinnar,
þar sem veruleg fulltrúastjórn er, hversu mikla skatta
þjóðin skal greiöa, og því hafa menn sagt það væri sann-
gjarnlegt, að rjettur til fulltrúakjörs færi nokkuð eptir
skattgjaldinu. En allar þessar ástæður eru þó í rauninni
of veikar, til að byggja á þeim þá áliktun, að þá menn
megi svipta kosningarjetti, sem eiga ekki tiltekna fjár-
muni, eða gjalda ekki ákveðið skattgjald; því þó ör-
byrgðin leiði víða hvar af sjer vankunnáttu og opt og
tíðum siöferðislega spillingu, væru það þó rangindi að
seS3a v*ð fátækan mann: þú hlýtur að vera hæði vankunn-
andi og siðlaus af því þú ert fátækur. Menn verða líka
að gæta þess, að hæfilegleikinn til að kjósa fulltrúa er þó
í rauninni kominn undir náttúruviti mannsins, og að því
leyti eiuu undir menntuninni, scm hún hvessir vitið, og