Fjölnir - 01.01.1844, Blaðsíða 129
að bindá kjörgerigi við fjáreign (tíundbæra fjármuni), af
því J)au bönd “tryggja vel kosningarnar”, og ekki leiðir
af því aðra anmarka, sem hnekkja haganlegum kosningum.
Verði jrá annaðhvort sannað, að f)essi bönd “tryggi ekki
kosningarnar” til hlítar, eða þeim fylgi slikir anmarkar,
sem um er rætt, er ástæðan farin. “Tryggja þá slík
börid kosningar?” Er mikil von til þess, eða cr jafnvel
nokkur von til jiess, að þjóðin fái betri fulltrúa, ef kjós-
endunum er skipað að kjósa þá, sem þeir hafa ekki gott
traust á, en eiga úkveðna fjáreign, heldur enn ef þeim er
leyft að kjósa þá, sem þeir hafa bezt traust á , þó þeir
eigi ekki slíka fjáreign? Oss sýnist fjærri fara. Hjer er
hezt að taka tvö dænii, sitt af hvorum enda, til skilnings-
auka. Kjörgengi er hundin við Ijáreign. Kjósendum
þykir Gissur bezt til fallinn af þeim, sem eiga 10 hundr-
uð fjár, og nnindu þó allir i einu hljóði kjósa J>órð, ef
þess væri kostur; en hann á ekki nema 0 hundruð. Hvor
er þá betur til fulltrúa fallinn, Gissur eða 5é*'ður? Hvort
er meira metandi, hundraðseignin eða traust allra kjósenda?
Kjörgengi er óhundiri. Gissur á 10 hundruð, en 5á*'ður
ekki neitt. 19 kjósendur velja Gissur, en 20 Jíórð. Hvort
er nú meira metandi, traust eins kjósanda eða 10 hun-
draða eigniri? Oss sýriist þeir villast rneir, sem álíta
hundraðseignina “tryggja hetur kosningarnar” enn traust
allra kjósenda, heldur enn þeir, sem álíta traust eins
kjósanda “tryggja betur kosnirigarnar” enn 10 hundraða
eign, og þykjumst hafa sannað nieð þessum dæmum, að
það “tryggi ekki kosningarnar” til hlítar að binda kosn-
ingarrjettinn við fjáreign. En ef svo er, þá er ástæða
Melsteðs orðin ógild og höfuðlaus. Eti j)ó aldrei væri af
henni tekið höfuðið, er hún litlu betri fyrir j)að; því Mel-
steð segir að því að eins sje gjörlegt, að binda kjör-
gengi við fjáreign, að af því leiði ekki aðra anmarka,
sern hnekki haganlegum kosningum. Nú er um tvennt að
velja þegar binda á kosningarrjett við fjáreign: annaöhvort
9