Gefn - 01.01.1873, Blaðsíða 46

46
hefir konúngvinn alit oss, feitt er mér enn um hjarta-
rætur« — er það iðran? Vísur pormóðar, sem hann kvað
eptir bardagann, eru ekkert skáldlegar að því skapi að úr
þeim verði gert meir en þær segja. Kvæðið getur vel kall-
ast fagurt að mörgu leyti; en ytírskriptin: »Dauði J>or-
móðar Kolbrúnarskálds« á ekkert við; það er kristilegt
kvæði, laust við alla forneskju og heiðinn hetju-anda. En
þetta eina kvæði sannar samt ekkert á móti öllu kvæða-
safninu í heild þess; það er fulltaf ljómandi fegurð, hnitti-
legum og skáldlegum vísum og orðum, jafnvel þó aðalstefna
og andi flestra kvæðanna sé sorg og harrnur útaf eymdum
og þjáníngum lífsins, sem höfundurinn hefir barist við og
ekki haft við, eins og opt hefir orðið hjá oss og víðar um heim.
Mörgum mun finnast að ýmsar vísur hefði helst átt að
undanfellast, en útgefandinn hefir ekki farið í manngreinar-
álit, heldur kært sig bölvaðan, og það er það réttasta, þegar
þeir menn eiga í hlut, sem gæfan ekki hafði úthlutað
tímanlegum gæðum, en sem létu eptir sig þann arf sem
fósturjörðin nýtur »meðan lönd girðir sær og gumnar girn-
ast mær, gljár sól á hlíð«; það er ánægja fyrir þá sem
eptir lifa og haf'a vit á að meta það, að hið framliðna ol-
bogabarn mannlífsins eða þessi hinn framliðni þór fái að
láta hamarinn skjanna »fjöld fjölhöfðaðri« sem lifir í alls
nægtum og engu orkar, þar sem sá, sem kraptana hafði,
hlaut að hníga fyrir eymd og auðnuleysi — eða hvað?
hvað er eymd? og hvað er lán? og hvað er gæfa? og
hvað er auðnuleysi? »Auðnuleysínginn« getur verið miklu
meiri auðnumaður en »auðnumaðurinn« sem fyrirlítur hann.
Með útgáfu þessarar bókar hefir útgefandinn ekki einúngis
reist skáldinu, heldur og einnig sjálfum sér seinfyrndan
minnisvarða, og væri vonandi að þjóð vor léti sér þetta
skiljast, svo útgefandinn geti orðið skaðlaus og fengið ein-
hvern hagnað af fyrirtæki sínu, því það á hann margfald-
lega skilið.
það væri leiðinlegt ef ekkert væri í heiminum nema