Gefn - 01.01.1873, Blaðsíða 20

Gefn - 01.01.1873, Blaðsíða 20
20 um er sagt, evu hugmyndir seinni alda, lánaðar frá riddara- tímunum; bá komu ýmsir hættir sunnan úr heimi, og einkum hirðsiðir, til Norðurlanda, því áðurvoru þar engir hirðsiðir; sögurnar um hirð Hugleiks og Haralds hárfagra, Hrólfs kraka og fleiri fornkonúnga eru tómur skáldskapur, þó sann- leikurinn stundum skíni í gegnum: þannig er talað um hnútukast og sendíngar yfir borðum, það er norrænt og hélst við í skólunum á Islandi fram eptir öllu, þó ruddalegt væri; en »sá fíni riddaraskapur« er ónorrænn og miklu ýngri, og söguskáldin gripu við þessu báðum höndum til þess að skrýða með því hetjurnar, þó þeir annars ekki þyrftu þess með að öllu leyti, því önnur eins orðatiltæki og þetta: »þars hin gullbjartaYalhöIl víð of þrumir«, eða hugmyndir um gullleg og skínandi vopn: fyrirmyndirnar eru þar gefnar af sjálfri náttúrunni; salur himinsins með tindrandi stjörnum og gull- legum skýjum, sól og túngl, jörð og sjór standa fyrir augum allra manna, og skáldum getur orðið eitthvað úr því og ekki síst þegar þeir eiga kost á eiris voldugu og ótæman- legu máli og íslendskan er, þegar vel er á baldið. Raunar hljótum vér að halda, að einhver menntun verði að vera til áður, ef málið og skáldskapurinn á að geta komist á svo hátt stig; en þessi menntun er með öllu öðru móti en menn venjulega uppástanda; það er í rauninni andleg náttúrusjón, sem engau veginn fylgir hlutföllum ens líkamlega heims. nema að því leyti sem upptök hennarliggja lángt í fjárska. Hið eiginlega (líkamlega) menntunarstig Norðurlanda á enum elstu tímum sést á sögunum af Katli hæng, Grími loðin- kinna, Áns sögu bogsveigis, á »Fundimi Noregr« og »frá Fornjóti«, á Ynglíngasögu o. s. fr.: þar er lífið miklu ein- faldara en í Eddukviðunum. Sama er að segja um Land- námu, þar er ekki þessi andi sem finnst í sögunum um Harald hárfagra og fleiri konúnga, sem voru uppáhald sögu- mannanna og því fegraðir og fágaðir af þeim með öllu móti. Hvað meira er, vér vitum eiginlega ekki með neinni vissu hvaða mál þessir menn hafi talað; það er eins óvíst að þeir
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110

x

Gefn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Gefn
https://timarit.is/publication/93

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.