Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1899, Síða 86

Eimreiðin - 01.07.1899, Síða 86
20 6 við enda sama símans í vatnsskálinni á hinni stöðinni og táknaði það bókstafinn a; á þennan hátt mátti síma heil orð og setningar, með því að sima hvern bókstafinn eftir annan. Þegar Sömmering kom fram með þessa hugmynd, gjörðu flestir gys að honum fyrir, þvi menn héldu að straumurinn mundi ekki geta komist nema máske nokkur hundruð faðma eftir símanum; svo mundi hann þverra smámsaman. Nokkru seinna bætti Sömmering símann svo, að ekki þurfti nema tvo sima í stað 24, og er sagt að sá ritsími mundi eigi kosta nema 270 kr. fyrir hverja milu vegar, en frétta- fleygir Chappes kostaði nærri 10 sinnum rneira. Þrátt fyrir það var uppgötvuninni enginn gaumur gefinn af öðrum en einstöku vísindamönnum, og Sömmering gat ekki fengið svo mikið fé, sem þurft hefði til þess að gjöra fullnægjandi tilraunir. Kringum 1820 uppgötvuðu menn segulverkanir rafmagns- straumsins, og hugkvæmdist þá þegar ýmsum mönnum, að auð- veldara mundi vera að nota þær, en að láta strauminn greina vatnið sundur í frumefni sín, eins og Sömmering hafði gjört. Tveir þýzkir vísindamenn, Gauss og Weber að nafni, urðu fyrstir til að framkvæma þá hugmynd; þeir lögðu síma frá athugastöð utan- borgar inn á vinnustofu sína, fram hjá segulnál, sem þar var, og svo til baka út á athugastöðina; þegar straum var hleypt í símann sem snöggvast úti á stöðinni, gjörði nálin eina sveiflu, væri straumn- um hleypt tvisvar hvað eftir annað, komu tvær sveiflur o. s. frv.; af þessum sveiflum gátu þeir svo ráðið merki þau, er þeim voru send. Hér var alt undir því komið, að geta hleypt straumnum af stað og slitið hann sem tíðast, til þess að skeytasendingin tæki ekki mjög langan tíma; til þess var notað mjög einfalt verkfæri, áþekt »lyklinum«, sem bráðum skal verða lýst. Eftir þetta rak hver uppgötvunin og endurbótin aðra, og yrði of langt mál að lýsa þeim öllum hér. Einna merkilegast var það, að þýzkur maður að nafni Steinheil tók eftir því árið 1838, að ekki þurfti nema einn sima milli stöðva, með því að jörðin getur komið t stað annars símans. Straumurinn þarf, eins og áður er drepið á, að fara frá galvanskerinu á einni stöð, fram hjá segul- nálinni á annari stöð og svo til baka til galvanskersins, og þá verða símarnir milli stöðvanna tveir. En sé nú lagður sírni frá koparplötu kersins fram hjá segulnálinni og svo endi hans grafinn í jörð niður, og í annan stað ofurlítill spotti frá zinkplötu kersins og niður í jörðina, þá hleypur straumurinn fyrst eftir simanum,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.