Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1899, Blaðsíða 111

Eimreiðin - 01.07.1899, Blaðsíða 111
231 lendingum fyrir því, að sagnaritun gæti risið upp hjá þeim. Því næst er lýsing á hinni munnlegu sögusögn, eðli hennar og áreiðanleik og hvernig hún kemur fram í sögunum. Þá er kafli um ritlistina og vöxt hennar og viðgang á íslandi, um aðaleinkennin á sagnaritun íslendinga og hvers konar menn hafi ritað sög- urnar. Síðan er lýsing á öllum þeim sagnariturum, sem nafngreindir eru í forn- ritunum og að síðustu lýsing á öllum þeim sagnaritum (sögum, þáttum o. s. frv.), sem menn ekki vita um höfunda að. Er í öllu þessu, eins og nærri má geta, hinn mesti fróðleikur, og því meira í það varið, sem svo nauðalítið hefir áður verið ritað um sagnaritanina í heild sinni. Að skýra frá öllum þeim nýjum skoðunum, sem þar koma fram, yrði of langt mál. Þess eins skal getið, að höf. álítur (og sjálfsagt með réttu), að flestar sögumar hafi verið færðar í letur á 12. öld, en hingað til hafa menn í útgáfunum talið þær flestar ritaðar á 13. öld. Við það færast þær nær þeim atburðum, er þær lýsa, og því minni ástæða til að rengja þær. — Að vorum dómi er þessi kafli bókmentasögunnar enn þá betri en sá fvrri (um skáldskapinn), og þó vér höfum ýmislegt að athuga við einstök atriði, þá er því sfður ástæða til að telja það, sem vér höfum eigi rúm til að telja kostina, sem eru yfirgnæfandi. ÞEKKING Á ÍSLANDI ERLENDIS hefir hingað til verið fremur bágborin, og hefir það mjög stafað af því, að það, sem staðið hefir um það í þeim algengu handbókum, er menn alment sækja í ffóðleik sinn, hefir bæði verið af skornum skamti og líka í mörgum greinum ónákvæmt og rangt. Oss er því mikil gleði að geta um bók, sem vænta má, að ráði bót á þessu. Það er »Saltnonsens store illustrerede Konversationsleksikow. Það verður heljarmikið rit og eru af því út komin 8 bindi og verið að gefa út 9. bindið. Er mjög til þessa rits vandað og hefir þrem íslendingum verið falið að rita í það um ísland og íslenzk efni. Hefir það þegar flutt fjölda af greinum um íslenzka menn og íslenzk efni, en mest kveður þó að greininni »ÍSLAND«, sem nýlega er út komin. Hún er um 40 bls. með þéttsettu smáletri og inniheldur meiri fróðleik um ísland, en nokkurs staðar annars staðar er kostur á að fá á einum stað. Er þar fyrst lýsing á land- inu sjálfu (með uppdrætti) og náttúru þess, jarðfræði, loftslagi, jurta- og dýralífi, þjóðinni og þjóðháttum, atvinnuvegum o. s. frv. Er alt þetta eftir dr. porvald Thdroddsen, nema kaflinn um loftslag, hafstrauma og ísrek, sem er eftir W. Jant- zen, embættismann við veðurfræðisstofnunina í Khöfn. Þá er kafli um stjómar- far landsins, löggjafarvald og umboðsvald, íjármál, réttarfar, mynt, mál og vog og að lokum ágrip af sögu íslands, alt eftir cand. mag. Boga Th. Melsteö. Enn- fremur ágrip af sögu íslenzkar tungu og íslenzkra bókmenta alt irá elztu tímum og niður til vorra daga, eftir prófessor Finn Jdnsson. Er hvorttveggja, að hér hafa þeir menn um fjallað, sem mesta stund hafa lagt á hverja þessara greina fyrir sig, enda er og alt þetta svo prýðilega af hendi leyst, að hartnær ekkert mun við það að athuga. Þar er og margt nýtt, sem hvergi hefir verið tekið fram áður. Þannig hefir t. d. að taka saga íslenzkrar tungu aldrei verið rituð fyr í heild sinni. Höfundarnir eiga mikla þökk skilið bæði fyrir þessa grein og aðra starfsemi þeirra að þessu mikla riti, sem vafalaust verður til þess að auka "að miklum mun þekking útlendinga á íslandi, ekki aðeins á Norðurlöndum, heldur um allan heim. Því búast má við, að handbækur annara þjóði sæki framvegis fróðleik sinn um ísland í þetta rit, svo að þeirri villuþoku, sem hingað til hefir legið yfir landinu, létti smámsaman af. Og þá hafa höfundamir ekki unnið fyrir gíg. V. G.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.