Réttur - 01.12.1916, Side 30
144
seirl seglskipum er ófært. Enn fremur liggur ísinn oft þann-
ig, að ófært er til Norðurlands fyrir Hornbjarg, en greið
gata fyrir Langanes og alt vestur á Húnaflóa. Siglingateppu
mundi því gæta langt um minna við Norðurland í hafís-
árunum, ef 3 — 4 sterk gufuskip væru sífelt viðbúin að
smeygja sér gegn um hafísinn, bæði að austan og vestan
frá, heldur en verið hefir með þeim skipagöngum, sem þjóð-
in hefir átt við að búa hingað til. En þegar ófær hafþök
koma fyrir Norðurlandi þá verður ekki við því gert, og
meðan svo stæði, yrði að flytja póst um Norðurland frá
Búðardal að vestan og Reyðarfirði eða Vopnafirði að aust-
an, eftir því hvort auðveldara þætti. Og í þessu skyni væri
nauðsynlegt að hafa vara-viðbúnað til að geta haldið uppi
reglulegu póstsambandi, þrátt fyrir hafísinn.
Hvað kostnaðinnm viðvíkur, þá getur þjóðin vel risið
undir honum, ef hún vill. Prjú strandferðaskip og einir 7 —
10 flóabátar mundu ekki kosta mikið yfir eina miljón króna.
En einmitt í skipunum liggur mestur stofnkostnaðurinn. Og
áreiðanlega getur þeim mönnum, sem vilja bæta úr sam-
gönguþörf landsins með víðtækum járnbrautarlagningum, ekki
ógnað þessi upphæð, því að meira fé þyrfti til að leggja
járnbraut úr Reykjavík og efst upp í Mosfellssveit. Hins
vegar er mjög senniiegt, að reksturskostnaðurinn við strand-
ferðirnar og póstgöngurnar, yrði meiri en hér er gert ráð
fyrir, með því að verðhækkun á flestum hlutum mun fara
í hönd, og er líkleg til að haldast lengi eftir að styrjöldinni
léttir. En með því að vinna og varningur íslendinga hækkar
líka í verði, er verðbreytingin ekki svo geigvænleg. Hins
vegar er enginn vafi á, að tekjurnar af þessu samgöngu-
kerfi mundu verða stórum meiri en gert er ráð fyrir, þó að
það verði ekki sannað, nema með líkum. Nægir í því efni
að benda á almenna reynslu, t. d. penny-burðargjald Breta,
símatekjurnar og tekjuauka af póstferðum og strandferðum
hér á landi á undanförnum árum. Samt mun þessi breyting
aldrei verða framkvæmd í von um beinan hagnað. Ef hún^á
að komast á, verður það að vera af því, að framfaramenn
landsins álíti óbeina hagnaðinn svo mikils verðan, að þeir