Tímarit kaupfjelaganna - 01.01.1897, Blaðsíða 78

72
ins, svo að t. d. tvær 100 pd. kindur liafa tæplega gjört eins
mikið og ein 150 pd. kind.
!Fjelagsverð kinnar útlendu vöru liefur myndazt þannig, að
við innkaupsverð kverrar vörutegundar kefur verið lagt farm-
gjald, sem kefur verið jafnað á eptir þyngd og fyrirferð, tollar
lagðir á eptir því sem kverri vöru kefnr tilkeyrt og annar
kostnaður eptir prósentutali (c. 13 °/0, meðtaiið 4—5°/0 í stofn-
sjóð). Verðreikningaruir kafa að eins verið lagðir fram til
sýnis á aðalfundum, en uákvæmlega endurskoðaðir áður afyfir-
skoðunarmönnum.
Dáiítið mun reikningskaldari kafa klíft einstöku vörum, en
þyngt á öðrum í staðinn, með tilliti til nauðsynjar og verðs
kjá kaupmönnum. I reikjiingum fjelagsmanna kefur að eins
verið tilgreint fjelagsverð vörunnar.
A kverja íslenzka vörutegund liefur verið lagður sá kostu-
aður, sem af keuni kefur leitt, t. d. á sauðfje: fjártaka, vöktun,
keit, framskipun o. fl., ásamt tiltölulegum kluta af stjórnar-
kostnaði, auk farmgjalds og annars útlends kostnaðar. Þannig
kefur kver vara korið sinn kostnað.
Það má ókætt fullyrða, að kpurleiki og mannúð kaup-
mannanna á fjelagssvæðinu kefur mikið tafið fyrir vexti fjelags-
ins, og víðlendið og strjálkyggðin veldur nokkru ákugaleysi og
þekkingarskorti á málefnum þess, sjer í lagi meðal þeirra, sem
kúa á annesjum þess og útkjálkum.
í>ess þarf ekki að geta, sem allir vita, að erindrekar fje-
lagsins erlendis kafa verið þeir L. Zöllner og J. Vídalín, og að
þeir kafa með áreiðanleik sinum og miklu kæfilegleikum til
þessa starfa aflað sjer kins fyllsta trausts kjá mörgum góðum
mönnum.
Til þess að gjöra mönnum nokkuð glöggari grein fyrir
kag fjelags þessa þau 11 ár, sem það kefur starfað, set jeg
kjer með eptirfylgjandi