Tímarit kaupfjelaganna - 01.01.1897, Blaðsíða 15
9
á skuldlausri verzlun í fyllsta skilningi. þá væri það óvið-
feldið og ekki nema hálfverk, að byrja að öilu leyti með
skuldafje, enda þótt það væri ekki frá umboðsmanninum,
sem auðvitað var þó hóti skárra.
Þá er jeg hafði yfirvegað breytingu þá, sem hjer var
um að ræða, komst jeg undir eins á þá skoðun, að í aðal-
atriðunum væri hugmyndin alveg rjett og hyggileg og auk
þess vel framkvæmanleg með tímaDum, en jafnframt sá
jeg engan beinni, engan eölilegri og engan hyggilegri veg
til þess að komast að þessu takmarki en að halda áfram
pöntunarfjelaginu fyrst um sinn og láta það safna fyrir
oss stofnfje reglulegs kaupfjelags. Það má vel vera, að
einhverjum hafi komið þetta jafn snemma í hug, en hygg,
að jeg hafi fyrstur hreyft þessu við Torfa, jafnframt og
jeg andæfði uppástungu hans um kaupfjelagsstofnanir
þegar í stað.
En hvað sem nú þessu líður, þá hefur Dalafjelagið
stigið verulegt spor í áttina, og það spor stje það á aðal-
fundi sínum í janúarmánuði 1893, þegar fundurinn sam-
þykkti eptirfylgjandi lagaákvæði:
„13. gr. Fjelagið skal árlega leggja í sjóð 4°/0 af
andvirði allrar pautaðrar vöru. Sjóði þessum, ásamt vöxt-
um og vaxtavöxtum, má að eins verja til stofnfjár og
varasjóðs kaupfjelags, er myndað verði í stað Yerzlunar-
fjelags Dalasýslu innan 10 ára. Hver fjeiagsmaður, er ár-
lega verzlar við fjelagið fyrir 25 krónur eða meira, verð-
ur eigandi að þeirri prósentu upphæð, sem tekin er af
verzlunarupphæð hans. Deyi fjelagsmaður eða flytji burt
úr fjelagssvæðinu, áður en kaupfjelagið er stofnað, skal
fjelagsstjórnin selja þann hluta, er hann á í sjóðnum, fyrir
fullt verð, eða að öðrum kosti borga honum eða erfingjum
hans hluta hans.
Sjóðinn skal ávaxta í landsbankanum, og skal hann
standa þar óhaggaður. Líði svo 10 ár, að kaupfjelag verði
ekki stofnað, skal borga hverjum einum út hlutdeild hans
í sjóðnum ásamt vöxtum og vaxtavöxtum. En verði kaup-