Andvari - 01.10.1962, Qupperneq 67

ANDVARI
1IROSSADRÁPIÐ Á HÖRGÁRDALSHEIÐI 1870
305
yflin innan úr þeim. Það var ekki sjáan-
legt að þau gætu legið, en stóðu þarna
nötrandi og skjálfandi, og var líkast því,
sem þau væru að taka sífelldar dauða-
teygjur. Helstríð þeirra var svo voðalegt,
að þar um getur enginn maður hugmynd
haft, nema sá cr það hefir augum litið.
Oll voru hrossin meira og minna höggvin
af vargi, jafnt hin tórandi, sem hin, er
dauð voru.“
Þannig farast sjónarvotti orð, og er
þctta hryllileg fýsing. Telur hann ómögu-
legt, að hrossin hafi farið þetta sjálf-
viljug, heldur muni þctta vera af manna-
völdum, og er allbeiskur yfir. Ekki hafði
hann nein tæki til að aflífa hrossin, og
gengur hann svo aftur upp úr skálinni
á vit félaga sinna, þangað er þeir höfðu
mælt sér mót. Fóru þeir síðan allir í
skálina og aflífuðu hrossin, því enga ‘leið
sáu þeir til að koma þeim þaðan lifandi
eins og þau voru á sig komin. Eitt hrossið
var gráskjóttur foli 3ja vetra, eign Gísla
eldra Sigurðssonar á Víðivöllum, gull-
fallegur og af völdu kyni, og var seinna
haft eftir Gísla, að það hefði sér sárnað
mest, að þeir skyldu ekkert reyna til
þess. En eins og að framan greinir töldu
leitarmenn það óhugsandi með öllu.
Er leitarmenn komu til byggða sögðu
þeir tíðindin. Flugu þau um sveitina og
héraðið, og þótti fádæmum sæta, hversu
hér var níðingslega að unnið. Fylltust
menn hryllingi og heift til þeirra, sem
að þessu verki væru valdir, því enginn
dró það í efa, að þetta væri af manna-
völdum.
Sýslumaður Skagfirðinga, Eggert
Briem, tók þegar skýrslu af leitarmönn-
um og sendi hana 22. október til sýslu-
mannsins í Ej'jafjarðarsýslu, sem þá var
Jón Johnsen er þar var þá nýsettur. Hóf
hann þegar rannsókn í málinu.
Ekki hef ég ennþá getað aflað mér
upplýsinga úr dómsmálabókum Eyja-
fjarðarsýslu um réttarhöldin, en svo vel
vill til, að í Norðanfara gamla eru 4
greinar um málið, sem skýra það að ýmsu
leyti mjög vel og er stuðzt við þær í því,
sem sagt er hér að framan, og einnig að
ýmsu leyti í því ,sem hér fer á eftir.
Fyrstu greinina ritar Jón Pétursson á
Bjarnastöðum, dagsetta 18. október eða
tæpri viku eftir að hrossin fundust. Er
þar nákvæmleg lýsing á leitinni og að-
kornu hans í skálina og er tekinn úr
henni orðréttur kaflinn hér að framan.
Grein þessi er laglega rituð og af mikl-
um alvöruþunga yfir þessu „hryllilega
níðingsverki" sem hann nefnir svo. Er
auðséð á henni, að honum er ókunnugt
hverjir eru þar að verki, en óskar þess
af heilum hug, að það megi upplýsast,
svo þeir hinir sömu geti hlotið makleg
málagjöld fyrir glæp þennan. Munu
Blöndhlíðingar vafalaust hafa tekið undir
þá bæn.
Næst birtist svo grein í sama blaði
undirrituð af Hallgrími Krákssyni hrepp-
stjóra á Bakka í Öxnadal. Krákur faðir
hans átti um skeið Þorleifsstaði í Blöndu-
hlíð, en skipti á þeim og Keldulandi á
Kjálka og fluttist þangað að norðan.
Espólín minnist á þá feðga á einum stað
í ættartölum sínum og kallar hann Hall-
grím þar „hofmóðugan óþekktar strák“.
Síðan fluttust þeir feðgar aftur norður,
og er hér er komið sögu er Hallgrímur
orðinn hreppstjóri á Bakka og því ekki
ólíklegt, að hann léti þetta mál til sín
taka, sem forsvarsmaður sveitar sinnar.
Auðséð er af grein Hallgríms, sem
dagsett er 24. desember sama ár, að upp-
lýst er orðið, að Magnús bóndi á Gili
réð fyrir rekstri á hrossunum í skálina
og unglingspiltur frá Bakkaseli, sonur
bóndans þar, Jónas að nafni, og er það
4. september sem þeir reka hrossin, og
hafa þau eftir því verið hálfa sjöttu viku
í þessari hungurkví, og er ekki að furða,
20