Andvari - 01.10.1962, Blaðsíða 90

328
JÓN GÍSLASON
ANDVARI
hefur einkis látið ófreistað, að það mætti
verða á allan hátt sem bezt úr garði gert.
En hér sannast sem oftar hið fornkveðna:
„Allt orkar tvímælis, þá gert er“. Hug-
vísindi eru þess eðlis, að þar ganga dæmin
ekki jafnnákvæmlega upp eins og í stærð-
fræði. Hversu vandlega sem dómar þar
eru rökstuddir, verða þeir aldrei eins
óyggjandi og niðurstöður raunvísinda,
sem unnt er að sannprófa með hárfínum
mælitækjum. í hugvísindum verða menn
að láta sér nægja að hafa áttavitann í
lagi, halda í horfinu, stefna ótrauðir í
þá átt, er þeir ætla hina réttu, þó að þá
geti aldrei dreymt um að höndla allan
sannleikann.
En það er einmitt það, sem ég hygg, að
praeses hafi gert, hann hafi stefnt í rétta
átt með hinni vönduðu og umfangsmiklu
rannsókn sinni. Hann hefur að vísu ekki
sagt síðasta orðið um þetta merkilega og
fjölþætta rannsóknarefni. En hver sem
um það fjallar hér eftir, mun hafa ómetan-
legt gagn af rannsókn þeirri, er praeses
hefur af hendi innt. — Próf. Steingrímur
J. Þorsteinsson minntist áðan á þann
galla, að vanta skuli heimilda- og nafna-
skrá með ritinu. Undir þá gagnrýni vil
ég einnig taka. Hefði jafnvel verið at-
hugandi, hvort ekki hefði verið rétt að
gera skrá yfir þá staði úr Hómerskviðum,
sem rannsökuð var þýðing á. Allar slíkar
skrár hefðu stórum auðveldað notkun
ritsins og aukið verulega gildi þess.
En þó að Hóraz segi (de arte poet.
359—60):
Indignor quandoque bonus dormitat
Homerus, „Mér gremst í hvert sinn, sem
snillingurinn Hómer dottar," þá bætir
hann við:
verum operi longo fas est obrepere
somnum,
„þó að engin óhæfa geti það talizt að fá
sér blund við svo umfangsmikið verk.“
— Með þessum orðum minnir Ilóraz
oss á mannlegar takmarkanir, sem alltaf
eru fyrir hendi, hver sem í hlut á og
hversu vel sem að er verið.
Hafi svo praeses að endingu heiður og
þökk fyrir merkilegt og vandað vísinda-
rit, enda var það eitt samboðið viðfangs-
efninu, kviðum Hómers, sem snilling-
urinn Sveinbjörn Egilsson leiddi til önd-
vegis í íslenzkum bókmenntum.