Andvari - 01.01.1993, Blaðsíða 124

122
ARNHEIÐUR SIGURÐARDÓTTIR
ANDVARI
séra Matthías með skáldferli Guðmundar af lifandi áhuga og reyndist flest-
um skyggnari á skáldeðli hans.
í september 1898 er Guðmundur staddur á Seyðisfirði á suðurleið ásamt
konu sinni, ugglaust í þeim tilgangi að heilsa upp á hollvini í Aróru, en svo
var hús Skafta ritstjóra kallað, og aðra kunningja í bænum. Hinn 24. sept-
ember las hann upp Ijóð í Bindindishúsinu og að sögn Austra var gerður að
því góður rómur.
Áður en Guðmundur fór frá Akureyri hafði hann skrifað stjórn Leikfé-
lags Reykjavíkur, sem þá var nýstofnað, og falað starf sem leikstjóri hjá fé-
laginu, en svo kallaðist á þeim árum sá er sjá skyldi um leiksviðsútbúnað.
Gengu þau hjónin bæði í leikfélagið. Guðmundur var ráðinn umsjónar-
maður í Iðnó, en fastan samning sem leiksviðsstjóri fékk hann ekki. Næstu
árin hafði Guðmundur ýmis störf með höndum hjá leikfélaginu. Fyrst og
fremst var hann leiktjaldamálari, einnig lék hann í nokkrum leikritum, þá
var hann látinn annast förðun, jafnvel sjá um gerð leikbúninga. (Að sögn
Lárusar Sigurbjörnssonar var Guðmundur fyrsti „Smink0r“ félagsins. Fyrir
þetta starf hlaut hann ákúrur hjá Jóni Ólafssyni í leikdómi.) Loks afskrifaði
hann leikrit fyrir önnur leikfélög.
Fyrsta haustið sem Guðmundur starfaði hjá leikfélaginu var honum falið
að mála leiktjöld í leikritinu Drengurinn minn eftir L’Aronge. Blöðin gátu
leiktjaldanna mjög lofsamlega og var leikfélaginu talið happ að hafa ráðið
þennan „sjónleikafræðing“ til sín. Jón Ólafsson komst svo að orði að „nýju
leiktjöldin“, þ.e. kvistherbergið í síðasta þætti, væru snilldarvel gerð. Guð-
brandur Jónsson minntist löngu seinna þessarar leiksýningar og fer að vísu
neyðarlegum orðum um leikinn sjálfan: „En í þá daga þótti mikið til leiks-
ins koma, og var sérstaklega tekið eftir kvistherbergistjöldum, sem hinn
kunni rithöfundur Jón Trausti (Guðmundur Magnússon) hafði málað og
þóttu svo frábært listaverk, að ritdómarar leiksins minntust vart á annað.
Eg get enn séð þessi skolpgráu tjöld fyrir mér.“
Starf Guðmundar sem leiktjaldamálara hafði, svo sem hér kemur fram,
farið vel af stað, en þó varð minna úr en hann mun hafa vænt sér. Kom það
m.a. af því að félagið var félítið, tiltölulega fá leikrit tekin til meðferðar og
síðast en ekki síst reyndi félagið jafnan að nota eftir föngum gömul leik-
tjöld.
Ekki verður neins staðar séð að Guðmundur hafi talið sig hafa leik-
arahæfileika né fýst að fást við slík störf. Þó fór svo að hann lék í nokkrum
leikritum hjá félaginu, jafnvel allveigamikil hlutverk. Má þar fyrst nefna
leikritið Esmeralda eftir franskan höfund. Þar lék hann hlutverk elskhuga
móti Guðrúnu Indriðadóttur. Guðmundur fékk miður góða dóma fyrir
frammistöðu sína þótt leikdómurum kæmi saman um að hlutverkið væri
erfitt og jafnframt leiðinlegt. En það var ritgarpurinn Jón Ólafsson, sem