Andvari - 01.01.2001, Blaðsíða 76

74
AÐALGEIR KRISTJÁNSSON
ANDVARI
dagbókinni kom hann síðast í tíina hjá Bomemann 14. júlí. Undir lok sama
árs segist hann vera farinn að stunda stjómarfræði, „kameralistik“ og sækja
fyrirlestra um bústjóm landa eða ríkja og iðnað. „Þykir mér það skemmtilegt
og fróðlegt og vildi fljótt geta lokið því af og náð prófi“ (GB. Dagbók, 270).
Þessi bóla hjaðnaði svo til um leið og hún varð til.
Gísli varð styrkþegi Arnasjóðs á miðju sumri 1848. Þrettánda júlí skýrði
hann svo frá í dagbók sinni að kona Jóns Sigurðssonar hefði sagt að „eg hefði
fengið stípendíið, eg vissi það átti að veita það í dag. Eg þakka fyrir mig. Til
Jóns uppá Sívalatumi, gengum um Vegg og Löngulínu“ (tilv. rit, 246). Hér er
ugglaust um styrkþegastöðu Amasjóðs að ræða sem hann hlaut ásamt Brynj-
ólfi Snorrasyni frænda sínum þann sama dag. Þar með var háskólanámi hans
lokið, enda var hugur hans farinn að beinast að fornum íslenskum fræðum
eins og greinilega má sjá af dagbók hans. Þeir Gísli og Brynjólfur komu í
stað Jóns Sigurðssonar og Konráðs sem styrkþegar. Sama ár tók hann sæti í
útgáfunefnd Nýrrafélagsrita, skrifaði greinar í þau um ýmis efni og birti þar
kvæði sín. Hann átti sæti í útgáfunefndinni fram til ársins 1860, enda var þá
skammt að bíða vinslita hans og Jóns Sigurðssonar. Eins og nær allir íslensk-
ir námsmenn gekk Gísli í Hafnardeild Bókmenntafélagsins og skrifaði frétt-
imar í Skírni „frá nýári 1850 til nýárs 1851“ í 25. árgang.
Gísli Brynjúlfsson virðist hafa verið nokkuð óráðinn hvað hann ætti til
bragðs að taka um þetta leyti. í bréfasafni hans er að finna bréf frá C. C.
Rafni dagsett 8. maí 1850 þar sem fram kemur að daginn áður hafi hann leit-
að ráða hjá Rafni um hvað hann ætti að taka sér fyrir hendur til að öðlast
embættisframa. Rafn sagðist vilja „paa bedste Maade, saa godt det staaer i
min Magt, at raade Dem for Deres Fremtid.“
Gísli virðist hafa reifað þá möguleika sem stjómlagafræðin byði upp á við
Rafn því að Rafn sneri sér fyrst að henni. Næst kom Rafn að magistersprófi
og hagnýtu gildi þess. Eftir að hafa sagt kost og löst á þessu tvennu sagði
hann að Gísli yrði sjálfur að ákveða hvort hann heldur kysi að gerast starfs-
maður í ráðuneytunum og taka próf í stjómlagafræði, eða „gaae Skoleveien“,
en þá yrði hann að taka háskólapróf í málfræði „store Philologicum“, annars
væri þar einskis frama að vænta. Að síðustu ráðlagði Rafn Gísla eindregið að
forðast norræn fræði (Nks.3263, 4to).
Brynjólfur Snorrason lést sumarið 1850 og það kom í hlut Gísla að ganga
frá skýringum Brynjólfs við Flores sögu og Blankiflúr sem kom út að Brynj-
ólfi látnum. í bréfi sem Þorleifur Repp skrifaði Gísla 3. júlí 1850 kemur fram
að honum þótti vel fara að Gísli kæmi í stað frænda síns Brynjólfs Snorra-
sonar á vettvangi fræðanna. í bréfinu komst Þorleifur svo að orði:
Eg hefi komist að því að honum Wegener [leyndarskjalaverðil þykir vera nauðsynligt að
setja Islending til að vera Stipendiar við Geheime Archivið í staðinn fyri[r] bræðrung
yðar hann Brynjúlf sál. Eg sagði manninum sem gat þessa við mig: „Þá veit eg hvem