Andvari - 01.01.2007, Page 26
24
KRISTÍN ÁSTGEIRSDÓTTIR
ANDVARI
að láta sér nægja að vera brúða hans eftir giftinguna. Hún leitast aðeins við að
gera sig sem hæfasta til að geta fylgt honum [karlmanninum] eftir í andlegum
efnum, vera félagi hans og förunautur sem standi honum hvergi að baki um
menntun og vitsmuni ... framar öllu öðru lifir hún í vitsmunasamneyti við
hann, sem vinur hans, - jafningi hans um leið og lagskona, stalla hans um leið
og ástmey. Stutta hárið er hvorki meira né minna en ytra tákn um endurmat
allra gilda í viðhorfi nútímakonunnar.55
Þessi grein fékk hárin til að rísa á höfði ýmissa kvenna, til dæmis
svaraði frú Guðrún Lárusdóttir rithöfundur grein Halldórs og fannst
hann fara vægast sagt óvirðulegum orðum um mæður og eiginkonur.56
Halldór svaraði henni fullum hálsi en það er önnur saga.
Gaman væri að vita hverju Katrín kynntist á námsárum sínum
erlendis, ekki síst í Þýskalandi, en um það eru litlar heimildir. Líf
hennar sýnir að hún tilheyrði hópi hinna „nýju kvenna“. Hún var sjálf-
stæð, menntaði sig, sá fyrir sér sjálf og var alla tíð ógift og barnlaus.
Eins og síðar kemur fram var hún kvenréttindakona sem stóð vörð um
réttindi kvenna en meðal þeirra voru yfirráð yfir eigin líkama. Katrínu
fannst konur ekki nýta sér réttindi sín sem skyldi. Myndir sem til eru af
henni eftir að hún varð fullorðin sýna hana stuttklippta og hún greiddi
hárið frá enninu.
Héradslœknir í Flatey
Katrín var komin heim í janúar 1924 en þá braut hún blað er hún gerð-
ist fyrst kvenna héraðslæknir í Flateyjarhéraði. Hún var nú komin á
æskuslóðir foreldra sinna og ættingja. Héraðið náði yfir þær eyjar sem
voru í byggð á Breiðafirði og hluta af Barðaströnd. Katrín þurfti því að
ferðast sjóleiðis milli eyja í alls konar veðrum.57 Hún gerði lítið úr þeim
erfiðleikum er hún var spurð um dvölina í Flatey löngu síðar:
... ef þú ætlar að fara að líta á mig sem einhvern Þuríði formann vegna þessa,
get ég trúað þér fyrir því að ef ég stíg út í bát, þá kemur alltaf gott veður. Ég
man þó eftir að einu sinni lágum við heila nótt undir einni eyjunni sem var þó
ekki nema 5-10 mín. frá Flatey, en það var vegna vélarbilunar.58
Kvennablaðið 19. júní sagði frá frama Katrínar og skrifaði: