Andvari - 01.01.2007, Page 43
andvari
KATRÍN THORODDSEN
41
vikur voru liðnar frá því að ísland varð lýðveldi og byrjaði Katrín á því
að vísa til sögusýningar sem stóð yfir í Menntaskólanum í Reykjavík
af því tilefni. Hún rifjaði upj) að þar gæti að líta tvö upplýsingaspjöld
sem minntu á dökku hliðar Islandssögunnar. A öðru voru raktar hung-
ursneyðir en á hinu barnadauði fyrr á öldum. Katrín lýsti síðan hvernig
tekist hefði að draga úr barnadauða hér á landi en sagði svo að enn
væri mikið verk að vinna. Allt of mörg börn byggju við ófullnægjandi
aðstæður. Hún nefndi að grunnurinn að líkamlegri og andlegri velferð
einstaklinganna væri lagður eða eyðilagður á unga aldri. Mörg börn
hefðu litla mótstöðu og gripu allar pestir en oftar væri heilsuleysi barna
afleiðing af rangri meðferð og lélegum húsakynnum. Vankunnátta væri
mikil meðal mæðra en þær væru líka undir miklu vinnuálagi:
Hún [móðirin] verður að vera á sífelldum þönum, dauðþreytt, hnuggin og
vansvefta ... Ofan á allt þetta öngþveiti bætist svo oft skortur á nauðsynjum
og óviðunandi íbúð, þægindalaus, dimm, rök og svo illa loftræst, að barnið
er umleikið þéttum sýklamekki í soðhita, því treglega gengur vanalega að fá
gluggana opnaða. Aðstandendurnir óttast mun meira kul hreina loftsins en hina
ósýnilegu sýklamergð, og gera sér heldur ekki grein fyrir vansælunni, sem
hitasvækjan veldur barninu.124
Þetta er ófögur lýsing en væntanlega byggði barnalæknirinn á reynslu
sinni af vitjunum í heimahús bæjarins. Undir lok ræðu sinnar þakkaði
Katrín Hringnum fyrir stuðning félagsins við að reisa spítala fyrir börn,
hans væri mikil þörf.
/ eldlínu stjórnmálanna
I ræðu sem Katrín flutti í kosningabaráttunni haustið 1942 sagði hún
frá því að hún hefði framan af tilheyrt Alþýðuflokknum en marg-
endurtekin svik hans við málstað sósíalista hefðu leitt til þess að hún
yfirgaf flokkinn ásamt mörgum öðrum.125 Hún gekk til liðs við komm-
únista. Kommúnistaflokkur íslands var stofnaður árið 1930 en Katrín
var ekki meðal stofnenda hans.126 Þegar flokkurinn bauð fram í fjórða
sinn vorið 1937 var hún í framboði í Reykjavík í fjórða sæti. Hún var
eina konan á listanum. Kommúnistar fengu þrjá þingmenn í þessum
kosningum.127
I minningargrein um Katrínu Thoroddsen minntist Einar Olgeirsson