Andvari - 01.01.2007, Page 47

andvari
KATRÍN THORODDSEN
45
Katrín skal á þing
Sumarið 1946 var boðað til kosninga og var kosningabarátta sósíalista
og aðdragandi hennar í Reykjavík afar athyglisverð. Katrín Thoroddsen
færðist nú upp í fjórða sæti listans og nú átti að koma henni á þing. Hún
var mjög áberandi í öllum áróðri flokksins. Framboð hennar í nokkuð
öruggu sæti átti sér forsögu.
Mörgum kvenréttindakonum fannst löngu tímabært að kona tæki
aftur sæti á þingi en þar hafði engin kona setið frá því árið 1938. Árið
1943 samþykkti landsfundur Kvenfélagasambands íslands að skora á
alla stjórnmálaflokka landsins að tryggja konum örugg sæti í næstu
kosningum. Árið 1945 var málið áréttað með eftirfarandi samþykkt á
fundi Kvenréttindafélags íslands:
Fulltrúaráðsfundur K.R.F.Í. telur það algjörlega óviðunandi og ekki vansalaust
að konur skuli ekki eiga sæti á Alþingi. Skorar fundurinn því á konur að hefja
nú markvissa baráttu, hver í sínum flokki, til að tryggja sem flestum konum
örugg sæti við væntanlegar alþingiskosningar næsta ár.144
Konur innan Sósíalistaflokksins nýttu sér þessar samþykktir og
beittu þrýstingi þegar farið var að undirbúa framboðslista, það sýna
allar greinarnar sem þær skrifuðu vikurnar fyrir kosningar og kemur
reyndar fram í Þjóðviljanum. Þær stóðu þétt að baki Katrínu og studdu
hana með ráðum og dáð. Svo fór að Brynjólfur Bjarnason þáverandi
menntamálaráðherra bauðst til að víkja úr sæti í Reykjavík og flytja
sig til Vestmannaeyja: „til að tryggja fulltrúa kvenþjóðarinnar sæti
á þingi.“145 Brynjólfi var margþakkað fyrir höfðingsskapinn en hann
var augljóslega að leysa ákveðinn vanda innan flokksins. Einhver
varð að víkja. Þjóðviljinn sagði að mikill áhugi hefði verið meðal
kvenna á að kona fengi öruggt sæti og svo virðist sem flokkurinn
hafi ekki getað hunsað kröfur þeirra enda öflugt kvenfélag að baki,
sterkur frambjóðandi í boði og eftir miklu að slægjast í atkvæðum
kvenna. Það sýnir kraft kvenna í flokknum að nokkrar þeirra gáfu út
kvennatímaritið Melkorku. Katrín átti að taka að sér „að verða fulltrúi
kvenþjóðarinnar í réttindabaráttu hennar á þingi, þótt mikið starf bíði
hennar þar og hún haldi áfram að gegna læknisstörfum jafnframt sem
hingað til.“ Að þessu sinni voru þrjár konur á lista Sósíalistaflokksins í
Reykjavík.146 Á fundinum sem samþykkti framboðslistann tók Katrín til