Andvari - 01.01.2007, Page 56
54
KRISTÍN ÁSTGEIRSDÓTTIR
ANDVARI
fyrir sína skömmtunarmiða en karlar. Þá svaraði hún: Þá borga ég bara
helming.179 Hún lét ekki bjóða sér neitt kynjamisrétti en sagan segir sitt
um skömmtunarkerfið og afstöðu til kvenna.
Erindrekar erlends valds
Stórmál þeirra ára er Katrín sat á þingi var aðild íslands að Norður-
Atlantshafssamningnum eins og hann heitir í þingtíðindum eða með
öðrum orðum aðild Islands að NATO. Fulltrúar Sósíalistaflokksins
voru alfarið á móti samningnum eins og reyndar fleiri þingmenn og
töldu hann nánast til landráða.
Katrín flutti aðeins eina ræðu um NATO-aðildina en hún var feikna-
löng, langlengsta ræðan sem hún hélt á þingferlinum og það má skynja
mikinn hita á bak við orðin eins og áður er hún ræddi samskiptin við
Bandaríkin.
I upphafi ræðu sinnar sagði hún að íslensk stjórnvöld hefðu hvorki
heimild né vald til að afsala sér ævarandi hlutleysi landsins. Það væri
ekki hægt að ráðstafa landinu undan íslenskum yfirráðum. Það yrði að
verjast ásælni eins öflugasta og ósvífnasta auðvaldsríkis heims. Hún
ræddi um siðleysi auðvaldsríkjanna sem svifust einskis í samskiptum við
litlar þjóðir. Þau hugsuðu aðeins um eigin hagsmuni. Bandaríkjamenn
væru að fara fram á aðstöðu til að heyja stríð, ýmist kalt eða heitt. Þeir
hefðu hótað íslendingum hörðu þegar Keflavíkursamningurinn var til
umræðu 1946. Hervernd Bandaríkjamanna væri ekki mikils virði, hún
hefði birst í „ránum, gripdeildum, nauðgunum, spillingu unglinganna
af báðum kynjum, manndrápum og yfirleitt hvers konar siðspillingu
sem ávallt fylgir hernámi og hersetu, einnig þó á friðartímum sé.“180
Hún rifjaði upp „ástandið“ og þá blóðtöku sem íslensk þjóð hefði
orðið fyrir við flutning hundraða kvenna vestur um haf. Allmargar
þeirra væru að skila sér heim aftur en þær nytu ekki mikils stuðnings
íslenskra stjórnvalda.
Allir þingmenn hefðu heitið trúnaði við íslenskan málstað fyrir kosn-
ingarnar 1946 nema Jónas frá Hriflu og Björn Ólafsson en þetta var
bara fláttskapur, sagði Katrín. Nú væri fjörráðum beitt, 32 þingmenn
væru að rjúfa trúnað sinn við þjóðina: