Menntamál - 01.04.1967, Blaðsíða 84

78
MENNTAMÁL
l)óka- og blaðaútgáfu, sem sneyddur er list- og uppeldis-
gildi og stríðir jafnvel móti þeim hugsjónum, sem skóla-
starf í lýðræðisþjóðfélagi ætti að keppa að. Síðustu árin
hafa verið gefnir hér út um 300 bókatitlar á ári (þar af
um 80 barnabækur). Við lauslega athugun virðast bók-
menntagagnrýnendur hafa fjallað um 10—12 skáldsögur,
5—6 ljóðabækur og 5—6 þýddar skáldsögur, sem um góð
skáldverk væri að ræða eða a. m. k. tilraun til alvarlegrar
listsköpunar. Framleiðsla, sem miðar að fjöldaútbreiðslu og
skjótfengnum gróða, er ríkjandi í útgáfustarfsemi þeirri,
er ræður lesmálsmarkaðnum og erlent lesefni (vikublöð)
enn útbreiddara en það innlenda. Þetta leselni ryður braut
fyrir nýja földamenningu, sem gefur æskidýðnum og upp-
alendum hans ævintýralega og logna glansmynd af lífinu og
setur lífsþægindi og innantóma einstaklingshyggju í önd-
vegi meðal keppikefla þess.
Hér á undan hefur athyglinni verið beint að þeirri þýð-
ingu, sem bókmenntalestur getur haft fyrir einstaklinginn.
Ótalin er sú skylda, sem skólar landsins hljóta að rækja gagn-
vart íslenzkum bókmenntum, ekki sízt vexti og viðgangi
samtímabókmennta, en um það verður nokkuð rætt síðar.
Ríkjandi markmið.
Víkjum þá að hlut bókmenntanna í skólum okkar í dag.
Oskar Halldórsson cand. mag., námsstjóri í íslenzku, hefur
komizt svo að orði um þá stefnu, sem móðurmálskennslunni
var mörkuð á fjórða og fimmta áratug aldarinnar: „Flokk-
un orða eftir formseinkennum og beygingarreglur urðu
uppistaða málfræðikennslunnar í framhaldsskólum, og mál-
fræðinám barna var byggt á sama grundvelli, þótt skemmra
væri haldið. Þetta nám hlaut samkvæmt eðli námsefnisins að
taka mikinn tíma, enda urðu stafsetning og málfræði höf-
uðviðfangsefni íslenzkukennslunnar ásamt lestrarnáminu,
en þar var stefnan þannig mörkuð, að megináherzla var
lögð á lestrarhraða, sem varð aðalgrundvöllur einkunna-