Menntamál - 01.04.1967, Blaðsíða 106

100
MENNTAMÁL
sveitaþorpa. Til þessa hefur sú regla ríkt, að ný stórborgar-
hverfi væru þannig skipulögð, að þau væru hæfileg til að
fullskipa væntanlegan barnaskóla í miðju hverfinu. Ef
áfram verður skipulagt á þennan veg, þá er tæplega unnt
að gera tilraunir til úrbóta með stórskóla-skipulagningu.
Það er langt síðan, að gerðar voru hagnýtar tillögur um end-
urbætur í skólamálum, sem skipulagsráð borga hefðu átt
að taka sér til fyrirmyndar.
í Uruguay var um 1900 gerður slíkur skipulagsuppdrátt-
ur og hann var meira að segja gerður að lögum. Það var að
kröfu heimspekingsins og skólamannsins Carlos Vas Fer-
reira, að hver borg, sem næði þeirri stærð, að fjöldi skóla-
barna væri yfir 5000, ætti að hafa skóiagarðssvæði í útjaðri
borgarinnar, þar sem börnin hefðu nægilegt rými til frjálsra
leikja. Það var ekki ætlunin að reisa stóreflis skólaháhús,
heldur áttu aðeins að vera vönduð hús, hvert fyrir sína
námsgrein, svo sem landafræðihús, söguhús, eðlisfræðihús,
efnafræðihús og lífeðlisfræðihús. í hverju þessara húsa átti
að kenna öllum börnunum viðkomandi námsgrein. Börnin
áttu að búa í sérstökum húsum, sem gerð væru í fjölda-
framleiðslu. Þetta var, eins og áður segir, um aldamótin
1900. Nokkrar borgir hafa komið þessu skipulagi í fram-
kvæmd. Færi maður kröfur Ferreira til samræmis við nú-
verandi aðstæður, stæðurn við andspænis menntaáætlana-
gerð nútímans. Vandamál, svo sem vegna skólabifreiða og
skólamáltíða í heilsdagsskólum, bætast raunar við. Þetta eru
framkvæmdaatriði, sem, ef rétt er að farið, hafa rnarga upp-
eldislega kosti, sem nútímaskólar liafa ekki upp á að bjóða.
í sveitum mætti frá byrjun skipuleggja víðáttumikil
skólaþorp (svo sem eins og skólaþorpið í Bergstrasse við
Rín). Með því væri unglingum sveitaþorpanna séð fyrir
möguleikum á hvers konar framhaldsmenntun til stúdents-
prófs og lokaprófs í ýmsum starfsgreinum. Námfúsir ung-
lingar væru með þessu hvattir og þeim jafnframt gerð greið-
ari leið til þess að afla sér enn meiri menntunar.