Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1928, Blaðsíða 25

IÐUNN
Flóttinn.
19
bragðs, að leggja á flótta frá hugsanalífinu. Fagnaðar-
boðskapurinn í Markens Gröde er sá, að menn finni
fullnægjuna í atorkunni, sem ekki stendur í neinu sam-
bandi við andlega raun eða tilraunir til þess að leysa
úr gátum lífsins. Þreyttur líkaminn fárast ekki um hungur
andans — hann sofnar vært eftir Iangan vinnudag. Það
má vel vera, að mikil sæla fylgi þessháttar lífi. En sið-
aðir menn kjósa heldur að vera vansælir, en njóta þess-
arar sælu. Lífspeki Hamsuns er blandin eitri hins böl-
móða manns.
Það hefir vakið furðu mína, að sjá hvergi á þetta
drepið af þeim, sem ég hefi séð að eitthvað hafa ritað
um Hamsun — þetta, sem ég þó fullyrði, að sé aðal-
efni bókarinnar. Og hitt vekur enn meir furðu mína,
að menn hafa ekki séð grikkinn, sem menningin gerir
Hamsun í sjálfri bókinni. Eins og ég hefi bent á, þá
er flóttinn frá menningunni hið mikla bjargráð höfund-
arins. En gleði hins óspilta, hins »náttúrlega«, hins
menningarlausa manns verður þó mest, þegar menningin
gerir innrás á hann og hann eignast sláttuvél! Og síma-
línan um bygðina verður að lokum tákn hins mikla
sigurs. Hér er lífið sterkara en draumóramaðurinn, og
miklu rökfastara. Hamsun getur gert háð að verkfræð-
ingnum, sem er að sveitast við að finna málma í fjallinu.
En það er nú einu sinni svona, að sláttuvélar verða
ekki smíðaðar úr öðru en málmi.
]á, lífið er nokkuð einþvkt stundum. Það vill fara
sínar götur, hvað sem öllum bollaleggingum líður. Vand-
inn mikli er að aðstoða það, leiða það, án þess að
brjóta lög þess. Nú er hinn hvíti heimur kominn of
langt inn á braut iðnaðarmenningarinnar til þess að unt
sé fyrir nokkura þjóð í þeim bálki mannkynsins, að
ætla sér að stemma stigu fyrir rás viðburðanna á þeim