Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1928, Blaðsíða 94

88
Frádráttur.
IDUNN
Aldrei hefi ég séð unnið betur af áhuga og alefli
en þegar nemendur eru að búa sig undir slík próf.
Þar er ástandið gagnstætt hinu venjulega að því leyti,
að börnin spyrja, en kennarinn svarar. Þar er um reglu*
lega sjálfsmentun að ræða, sem okkur Sigurði Nor-
dal kemur svo vel saman um að sé hin eina mentun,
sem skilið á það nafn. Sá er þó munur, að Sigurður ótt-
ast það og vill einmitt útiloka það, er ég tel hina mestu
lyftistöng sjálfsmentunar í skóla og heimilum, sem sé, að
mæla sjálfur framför s'ma og keppa við sjálfan sig.
Það kapp er og stórum hollara en að keppa eingöngu
við náungann, eins og jafnan hefir átt sér stað í skól-
um alla stund síðan Jesúítar fundu upp einkunnagjafir.
Það, sem hér hefir verið sagt um mælingu þekkingar,
gefur aðeins óljósa hugmynd um hið allra einfaldasta.
Nánari lýsing verður að bíða betra tækifæris. Margir
kostir þeirra hafa ekki heldur verið nefndir. T. d. liggur
í augum uppi gildi þeirra fyrir eftirlitskenslu og nám-
stjórn. Ég vil að Iokum nefna eitt atriði, sem gefið hefir
þeim sérstakt gildi í mínum augum, sem sé það, að með
þeim má fljótt komast að ýmsu í skapgerð nemenda,
sem annars gæti dulist. Til dæmis kemur það vel í ljós,
hve létt hverjum veitir að sætta sig við rétta útkomu.
Það lærist fljótt við þessi próf að æðrast ekki, þótt illa
takist, en hugsa sér að láta takast betur næst. Við
þessi próf kemur það fljótt í ljós, hverjum helzt hættir
til að seilast eftir óverðskuldaðri sæmd. Allmargir úr
hópnum líta strax á það sem fyrirlitlega sviksemi, enda
fara þeir, sem rangt reyna að hafa í prófum, á mis við
þá hollu nautn, sem fylgir því, að geta í dag það, sem
ókleift var í gær, og finna að maður er á leið’ upp á
við. Svo hefir og jafnan farið, þar sem ég hefi notað
þessi próf, að nemendurnir hafa kvartað yfir því og