Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1928, Blaðsíða 80

74
Alþýðan og bækurnar.
IÐUNN
Hinn opinberí styrkur þarf að ganga beint til þess,
að gera hverja bók, sem styrkt er, ódýra. Það er óhœfa,
að nepða menn til að kaupa bækur, sem þeir hafa ekk-
ert með að gera.
Erlendis mun það regla, að vinsælustu bækurnar eru
ódýrastar. »Upplagið« er stórt, það er óhætt að treysta
á marga kaupendur. Það er hægt að fá ritverk allra
»viðurkendra« höfunda fyrir afar lágt verð. Hér eru
bækur »viðurkendra« höfunda einna dýrast seldar. Það
lítur út fyrir að meira ráði hjá útgefendum þröngsýn og
úrelt kaupmenskustefna, heldur en umhyggja fyrir menn-
ingu þjóðarinnar; þeir hugsa líklega sem svo: »Ég á
einkaútgáfurétt bókarinnar, allir bókamenn kaupa bók-
ina, hvað sem verðinu líður«. En eigingirni þessi skaðar
jafnt útgefanda sem almenning, lága verðið mundi fjölga
bókamönnunum og auka ágóðann.
Sölufyrirkomulag bóka bendir og á úrelta kaupmensku,
smásalar bóka taka verð 5.—4. hverrar bókar, sem út
er gefin á landinu. Ef hægt væri að komast af með
hálfu minni sölulaun og koma betra skipulagi á inn-
heimtu, ynnist mikið á. — Kaupfélögin hafa það á
stefnuskrá sinni, að auka menningu félaga sinna. Flestir
meðlima þeirra eiga ekki annan fræðslukost en bókanna.
Það væri sjálfsagt hlutverk þeirra, að taka að sér bók-
söluna fyrir lágt gjald. Engar stofnanir í landinu hafa
betri aðstöðu til innheimtu. Bókabúðirnar í kauptúnun-
um eru venjulega fásóttustu búðirnar, kaupfélagsbúðirnar
fjölsóttastar. Líkur fyrir góðri sölu eru langt um meiri í
fjölsóttri búð en fásóttri, og ómak kaupendanna minna
að líta í bókahorn kaupfélaganna en að leita uppi bóka-
búðarholurnar. Oft stranda bókakaup á því, að bóksal-
inn heimtar peninga. En kaupfélögin taka allan gjald-
eyri. Þá er það alkunnugt, að vanskil um greiðslur eru