Prestafélagsritið - 01.01.1933, Side 119

112
Ólafur Björnsson:
Prestafélagsritiö.
hverju leyti hafa skilið, liversu dýr sá arfur er, sem öi'-
kumla maðurinn heilbrigði hefir eftirlátið þjóð sinni. Og
ég get einskis óskað þjóð minni betra á þessum alvöru-
tímum, en að hún enn um langa stund megi mótast af
þeirri trúaralvöru, og notfæra sér allan þann auð dýr-
mætrar reynslu, sem fólginn er í kveðskap Hallgrims. Eg
vona, að hún verði aldrei svo langt leidd af völdum elds
og ísa eða svo soramörkuð erlendri tískumenningu, að
hún hætti að gera arfstilkall til þeirra verðmæta Hall-
gríms, sem þjóðin nú um aldir hefir notið.
Ég sagði, að menningu þjóðar mætti meta eftir því,
hve ant henni væri um sínar dýrustu minningar. Það er
alveg víst, að slík rækt við mætar minningar, þroskar
þjóð og einstakling, skapar festu og kjarna, sem er inik-
ils virði og má reiða sig á.
Það er vafalaust þannig um einstaklinga og heilar þjóð-
ir, að því meiri rækt og trygð, sem þeir sýna við hin
mestu verðmæti ný og gömul, því meira virði eru þeir í
hverri þjóðfélgasbyggingu og því meiri vonir getur þjóð
þeirra reist á þeim um framtíð sína. Þvi að þeir hafa
framar öðrum tileinkað sér þau sannindi, sem afrekin
hafa falið í sér.
Vér getum deilt um gamla og nýja guðfræði og alt þar
í milli. Vér viljum altaf vera að deila. Eigum vér ekki
lieldur að sameinast nú um það, sem ekki verður uni
deilt. En það er, að Hallgrímur Pétursson hefir eftirlátið
þjóð vorri verðmæti, sem aukast og margfaldast eftir þvi,
sem fleiri verða þeirra aðnjótandi.
Ég er að eðlisfari bjartsýnn á það hezta í fari mann-
anna. Ef ég gengi fyrir hvers manns dyr og segði: „Vilt
þú á dánardægri Hallgríms Péturssonar 27. okt. á þessu
ári, leggja blómsveig á leiði hans?“ þá lield ég að fáii'
myndu segja nei. En ef ég segði um leið, að það vær>
prýðilegur blómsveigur, sem þú gætir fengið fyrir 30
aura, þá hygg ég margur mundi segja: „Heldur þú, að
ég leggi 30 aura blómsveig á leiði Hallgríms Péturssonar ?