Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Blaðsíða 115

ÞURÍÐUR JÓNA JÓHANNSDÓTTIR
John Saye gerir grein fyrir niðurstöðum rannsókna sinna í grein frá árinu 1997
og segir frá hluta af tveggja ára rannsókn á viðhorfi til tækninýjunga í framhalds-
skóla, einkum þeim hluta rannsóknarinnar sem snýr að viðhorfum nemenda til
hlutverks tækninýjunga í skólanum. Tekin voru viðtöl við nokkra valda nemendur
og svör þeirra síðan borin saman við svör kennaranna til að skoða viðhorf til þess
hvernig æskilegt væri að nota tækni í kennslu.
Niðurstöðurnar voru þær að meirihluti nemenda jafnt sem kennara vildi nota
tæknina til að styðja hefðbundna kennarastýrða kennslu. Minnihluti kennara og
nemenda kunni að meta gildi tækninnar vegna þess að hún opnaði leið til nem-
endamiðaðs náms og í ljós kom að þessi minnihluti var frábrugðinn meirihlutanum
í viðhorfum sínum til menntunar og það sem réði úrslitum: hafði skapgerðar-
einkenni sem komu fram í miklu umburðarlyndi gagnvart óvissu.
Kenningin sem John Saye þróaði út frá þessari rannsókn hljómar á þá leið að
þeir kennarar sem eru þannig skapi farnir að þeir þola vel óvissu eru líklegir til að
vera opnir fyrir nýjungum og nota tæknina í skólanum út frá þörfum nemenda.
Þessari skapgerð fylgir yfirleitt öðruvísi viðhorf til kennslu, náms og menntunar
(Saye 1997:13). Þessi grein Sayes hefur verið mér nokkur vegvísir við rannsókn
mína og beindi mér inn á þá braut að velta fyrir mér persónueinkennum þeirra
kennara sem eru frumkvöðlar.
Þetta er í samræmi við kenningar Everett Rogers (1983) sem er einn þekktasti fræði-
maður á sviði útbreiðslu nýjunga almennt. Kenningar hans byggja á víðtækum rann-
sóknum á breytingaferli í stofnunum. Hami setur fram almenna reglu um hvemig skipta
megi starfsfólki stofnana í hópa eftir því hversu móttækilegt það er fyrir nýjungum.
Mynd 1
Flokkun starfsfólks í stofnunum eftir því hversu móttækilegt
það er fyrir nýjungum
(Rogers 1983)
113