Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Blaðsíða 130

TÖLVUMENNING ÍSLENSKRA SKÓLA
nemendur af yngri stigum til samanburðar ef hægt væri svo og framhaldsskóla-
nema. Þeir sem stóðu að gagnasöfnun völdu þátttakendur úr hverjum skóla í samráði
við mig. í öllum minni skólunum (100-150 nemendur) reyndist unnt að bjóða öllum
nemendum úr mörgum árgöngum þátttöku (L1 og L4, 6.-10. bekkur; L5, 8.-10.
bekkur). í helmingi stærri skólanna (400-700 nemendur) var einnig valin sú leið að
velja heila árganga til þátttöku (í L3, 7., 8. og 10. bekk; í L3 og R3, 9. bekk). í þremur
stærri skólunum voru hins vegar valdir einn eða fleiri bekkir úr árgöngum (Rl, 8.-10.
bekkur, einn bekkur úr 8. og tveir úr 9.-10. bekk; R2, 5.-10. bekkur, einn úr hverjum
árgangi; R4, 9.-10. bekkur, tveir úr 9. og einn úr 10. bekk). I framhaldsskólanum sem
tók þátt í rannsókninni var öllum nemum í 1., 2. og 3. áfanga í vélritun og tölvufræð-
um boðið að vera með í rannsókninni (þeim sem voru viðstaddir á þeim tímum sem
könnunin var lögð fyrir). Er fyrsti áfangi skylda hjá öllum og er hér um bil alltaf tek-
inn á 1. ári, annar og þriðji áfangi eru hins vegar skylduáfangar á viðskiptabraut og
nemendur þar eru yfirleitt af 2. ári í öðrum áfanga og á 3.-4. ári í þriðja áfanga. Einnig
stóð til að bjóða hópi í forritunaráfanga þátttöku en það reyndist ekki hægt vegna
veikinda kennara en þó svaraði einn piltur (af 2.-3. ári) úr þeim áfanga könnuninni
eftir skólatíma. Niðurstöður af 1. ári ættu því að gefa besta mynd af stöðu mála í við-
komandi skóla þar sem þátttakendur af því ári voru ekki á ákveðinni braut en eldri
nemendur sem næst allir af viðskiptabraut.
Spumingalistar
Spurningalistar fyrir skóla og nemendur sem notaðir voru í forkönnun voru endur-
bættir og settir upp á vef með forritinu Microsoft FrontPage. Upplýsingum á nem-
endalistanum var ekki safnað undir nafni.
Spurningalisti nemenda (http://uranus.khi.is/spurnnem). Á listanum voru 32
spumingar. Ein spuming í 15 liðum mat tölvutengda færni (14 fæmilýsingar og ein
opin spuming þar sem nemendur gátu komið annars konar tölvutengdri færni á
framfæri). En ellefu spumingar mátu viðhorf til tölva og notkunar þeirra. Einnig voru
þrjár spumingar um hversu mikið/oft nemendur notuðu tölvur og Netveitur heima
og í skóla og hvemig síðustu tölvunotkun og tölvuspilanotkun var háttað. Þá var
safnað upplýsingum um svarandann (3 sp. um kyn, bekk/ár og sjálfmetna námsgetu).
Einnig var spurt um hvaða forrit nemendur hefðu notað heima og í skóla á síðastliðnu
ári (1 sp. með 10 gerðum forrita á lista auk eins opins möguleika). Spurt var um aðgang
að tölvum og Neti (fjölda tölva og staðsetningu, Nettengingu heima og frjálsan aðgang
að tölvum í skóla og hvar þær væru notaðar, 5 sp.). Spurt var um félagslega þætti (5 sp.
um hvort félagar notuðu tölvur og tölvuspil, hvort nemendur notuðu tölvur einir eða
með öðrum í skólanum, hvemig félagslegar aðstæður nemendur kysu helst og hverjir
væru til staðar þegar tölvunotkun færi fram). Þá var spurt um nýtingu tölva (í náms-
greinum, hvort um sérstaka tölvutíma væri að ræða og auk þess var opin spuming þar
sem nemendum var boðið að lýsa tölvunotkun í skóla, alls 3 sp.).
Spurningalisti skóla (http://uranus.khi.is/spurnskola). Einn til tveir starfsmenn
frá hverjum þátttökuskóla svöruðu spurningum um hvern skóla en þar var upp-
lýsingum safnað um ýmsa þætti sem haft gætu bein eða óbein áhrif á það hvort
kynjamunur kæmi fram í færni, viðhorfum og tölvunotkun nemenda. Spurt var átta
128