Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Blaðsíða 119

ÞURIÐUR JONA JOHANNSDOTTIR
Fullans. Hann heldur því fram að flestar tilraunir til breytinga hafi horft fram hjá
fólki, hegðun þess, viðhorfum og hæfileikum en litið þess í stað til áþreifanlegri
fyrirbæra, svo sem reglna og efnislegra hluta og það sé þess vegna sem fleiri nýj-
ungar hafa misheppnast en heppnast. Það er miklu erfiðara að eiga við fólk en hluti
en líka miklu nauðsynlegra ef árangur á að nást (Fullan 1991).
Margir líta á breytingar sem ógnun við stöðu sína. Grundvallaratriði í kenning-
um um breytingar er að stuðlað sé að því að þær séu litnar jákvæðum augum án
þess þó að því sé haldið fram að breytingar geti ekki verið óþægilegar (Rogers
1983:6). Allar raunverulegar breytingar hafa í för með sér að þörf er á að ganga í
gegnum tímabil óöryggis og slíkt veldur streitu. Þrátt fyrir þetta ættu kennarar að
tileinka sér jákvæða afstöðu til breytinga og læra að meta þær sem verðmætan þátt í
starfsþroska. Við verðum líka að læra að átök og vandamál eru hluti af breytinga-
ferlinu og læra að takast á við það.
í upphafi ræddi ég stöðuna hér á íslandi þar sem stefnan hefur verið ákveðin;
það á að nýta kosti upplýsingatækni á öllum sviðum menntakerfisins frá leikskóla
til háskóla. Af því sem hér hefur verið sett á blað má ráða að mikið verk er fyrir
höndum og mikilvægt að vel sé að verki staðið, bæði að undirbúningi, skipulagi og
stjórnun. Full ástæða virðist til að vara við að of mikil áhersla sé lögð á tæknina
sjálfa en að aldrei verði of mikil áhersla lögð á mikilvægi þess að gaumgæfilega
verði gætt að mannlegum og menningarbundum þáttum sem allt virðist benda til
að ekki skipti minna máli.3
En ef áhöfnin á skólaskipinu hefur orðið sammála um hvert á að að setja stefn-
una og skipstjórinn tekur það hlutverk sitt alvarlega að halda kúrsi, huga vel að
mannskapnum, líðan hans og þörfum, sér til þess að öryggisbúnaður sé til taks og
hefur auk þess ákveðið að ráða landkönnuðinn til að vera leiðsögumaður um borð,
þá er von til þess að ferðin geti orðið bæði skemmtileg og lærdómsrík og að ef til
vill verði ný lönd numin.
Heimildir
Collis, Betty og Nico Pals. 1998. A model for predicting an individuals's use of a
telematics application for a learning-related purpose.
Vefslóð: http://projects.edte.utwente.nl/4emodel/liome.html [25. mars 1999].
Cuban, Larry. 1993. Computers meet classroom. Classroom wins. Teachers College
Record 95,2:185-210.
Davis, Niki. 1997. Strategies for staff and institutional development for IT in educa-
tion. An integrated approach. Bridget Someth og Niki Davis (ritstj.). Using
Information Technology Effectively in Teaching end Learning, bls. 255-268. London,
Routledge.
3 Hér má benda á viðamiklar rannsóknir við Háskólann í Twente í Hollandi sem Betty Collis prófessor og Nico
Pals standa fyrir, sjá Collis, Pals 1998.
117