Uppeldi og menntun - 01.09.1993, Síða 72

SKRÓP NEMENDA í FRAMHALDSSKÓLUM
tengsl þess við námsárangur flókin. Ekki er ljóst hve mikil áhrif skróps eru á náms-
árangur, hvort námsárangur hefur áhrif á skróp eða hvort skróp og námsárangur
tengjast í gegnum aðra þætti. Þá er og líklegt að sá hópur nemenda sem skrópar að
staðaldri sé misleitur, þ.e. að nemendur hafi mjög mismunandi ástæður fyrir
skrópi. Þannig þarf skróp ekki að vera einvörðungu merki um lakan námsárangur,
heldur einnig í sumum tilfellum merki um vandamál nemanda utan skólans. Slík
vandamál verða ekki leyst með einhliða aðgerðum ætluðum til að draga úr skrópi.
Einnig má ætla að stundum sé skrópað vegna þess að kennsla er ekki áhugaverð eða
að sumir nemendur telji sig geta verið án kennslunnar og náð samt góðum árangri
í viðkomandi námsgrein.
Gerðar hafa verið allmargar erlendar rannsóknir á umfangi skróps nemenda og
nokkrar rannsóknir á þáttum í lífi nemenda sem tengjast skrópi. Foster (1983)
heldur því fram að nemendur í framhaldsskólum í Bandaríkjunum (high schools)
séu að meðaltali fjarverandi 10% af öllum skóladögum sínum. Aðrir höfundar telja
þetta hlutfall mun hærra (Jung og Duckworth, 1985:2). Til samanburðar kom fram í
rannsókn Gills (1977:149) að fjarvistir nemenda í barnaskólum (6-12 ára) á írlandi
voru 9% og 7% í Englandi. Litið er á skróp nemenda sem mikið vandamál og veru-
legum tíma er varið til að leitast við að draga úr skrópi (Foster, 1983; Jung og Duck-
worth, 1985:3). Umfjöllun um skróp hefur þannig að mestu leyti beinst að leiðum til
að draga úr skrópi nemenda.
Nokkrar erlendar rannsóknir hafa verið gerðar á tengslum skróps nemenda og
námsárangurs þeirra. Niðurstöður athugunar Jungs og Duckworths (1985) leiddu í
ljós að þeir framhaldskólanemendur sem skrópuðu oft fengu lægri einkunnir og
voru sáttari við lágar einkunnir en þeir sem skrópuðu sjaldan. Einnig kom fram að
þeir sem féllu á prófi í einni námsgrein eða fleiri skrópuðu tvöfalt til þrefalt á við þá
sem féllu ekki í neinum greinum. Sex framhaldsskólar voru í úrtaki Jungs og Duck-
worths (1985) með tæplega 8000 nemendum. Aðrar rannsóknir hafa sýnt fram á
svipuð tengsl milli skróps og einkunna framhaldsskólanemenda (sjá til dæmis Est-
court, 1986 og Newman, 1991).
Skróp nemenda tengist fleiri þáttum í skólastarfi nemenda en námsárangri
þeirra. Rannsóknir sýna meðal annars að þeir nemendur sem verja minni tíma til
heimanáms skrópa fremur (Duckworth og Jung, 1986). Önnur rannsókn sýndi fram
á að því meira sem nemendur skrópuðu því minni áhuga höfðu þeir á námi og
skólastarfi (Person, 1990). Þá kom í ljós í einni rannsókn að þeir nemendur sem
skrópuðu mikið töldu sig hafa minni námsgetu en nemendur sem sóttu skólann
betur (Reid, 1982).
Kenningar þar sem áhersla er lögð á lífsstíl hafa varpað ljósi á ýmislegt hjá ungl-
ingum, svo sem neyslu áfengis og fíkniefna, reykingar, sjálfsvíg og sjálfsvígstil-
raunir, tómstundir, íþróttaiðkun og almennt heilsufar (Bruhn, 1988; Deykin o.fl.
1987; Maris, 1985; Þórólfur Þórlindsson og Rúnar Vilhjálmsson, 1991). Bruhn (1988)
hefur sett fram kenningar um „heilsusamlegan lífsstíl" þar sem hann tengir saman
fjölda þátta, þar á meðal jákvæð viðhorf til fyrirbyggjandi aðgerða, ábyrgðartilfinn-
ingu og áherslu á að hafa stjórn á eigin lífi, tómstundastarf og andlega og líkamlega
70