Dvöl - 01.07.1942, Blaðsíða 91

D V OL
249
í-ekkju sinni. En nú var Guðrún
búin að koma sínum vilja fram;
engin kona gat framar notið
Kjartans Ólafssonar. Skuggar
þess liðna höfðu byrgt íyrir ham-
ingjusól Hrefnu Ásgeirsdóttur að
fullu og öllu. En sagan greinir syo
frá: „Þorsteinn Kuggason bauð
Ásgeiri, syni Kjartans, til fóstrs til
huggunar við Hrefnu. En Hrefna
fór norðr með bræðrum sínum ok
var mjök harmþrungin; en þó bar
hon sik kurteislega, því at hon var
við hvern mann létt í máli. Engan
tók Hrefna mann eftir Kjartan.
Hon lifði litla hríð, síðan er hon
kom norðr, ok er þat sögn manna,
at hon hafi sprungit af stríði.“ —
Þannig endaði lif þessarar konu
í ömurlegu umkomuleysi. Það voru
grimmúðleg örlög, sem réðu því,
að hún varð ekkja eftir aðeins
stutta sambúð með þeim manni,
er hún gaf alla sína ást.
vn.
Það fyrsta, sem sagan greinir
frá um Hrefnu Ásgeirsdóttur, er
þegar börn Ásgeirs æðikolls eru
talin, og segir þar svo: „Hún var
vænst kvenna norður þar í sveit-
um, ok vel vinsæl.“ Og frásögn
sögunnar um Hrefnu er frá því
fyrsta til þess síðasta fögur, þótt
hún sé hins vegar fáorð. Það er
svo undur heiðrikt í kringum
hana, og hún verður því svo sér-
stæð, en lífsþráður hennar er of-
inn inn í örlagaþrungna óham-
ingju. Hrefna gengur til móts við
Guðrúnu Ósvifursdóttur hiklaust
og með fullri drenglund í trausti
þess, að enginn sé sér ótrúr né
vilji sér illt, hún ætlar aðra eins
og hún er sjálf, en það reyndist á
annan veg. En það, sem einkennir
Hrefnu Ásgeirsdóttur fremur öllu
öðru, er hennar einlæga og hreina
ást til Kjartans Ólafssonar, enda
tregar hún hann svo mjög að
harmur hennar dregur hana til
dauða. Hún vissi, að á þeim degi,
er Kjartan var veginn, þá var hún
heillum horfin, og fram undan var
ekkert nema vonlaust voðamyrk-
ur. Hún gat aldrei fengið það bætt,
sem hún hafði misst. Hann var
fallinn, sem hún gaf alla sína ást,
hann, sem hún þráði að vinna fyrir
öll sín störf. Gæfa hennar var
gengin hjá. En hún kýs samt eigi,
að Kjartans sé hefnt. Það dregur
ekki sviðann úr sárum hennar að
vita einhverja aðra þjást vegna
sín.
Það er frá því sagt, þegar Guð-
rún Ósvífursdóttir var orðin ein-
setukona að Helgafelli, en hún
varð gömul kona og missti sjón-
ina, að eitt sinn, er Bolli sonur
hennar heimsótti hana, hafi það
borizt í tal þeirra á milli, hverj-
um manni hún hefði unnað mest,
og þá svaraði hún: „Þeim var ég
verst, er ég unni mest“, og telja
menn, að þar hafi hún átt við
Kjartan Ólafsson. Þess er hins
vegar hvergi getið, að Guðrún Ó-
svífursdóttir hafi nokkru sinni
fundið til samvizkubits út af hin-