Dvöl - 01.07.1942, Síða 126
284
DVOL
Æflntýri I4ai'lnn$»siiis
Eftir E. Stalhjáilm
Sigurdur Asgeirsson þýddi
Um þær mundir, er styrjöldin
geisaöi milli Karls XII. Svíakon-
ungs og Péturs mikla Rússakeisara,
var Lorentz Kristoffer Stobée virk-
isstjóri í Vibo'rgarkastala á Finn-
landi og varði hann af mikilli
hreysti gegn umsátursliöi Rússa. En
sökum þess, að Karl konungur gat
ekki látið borgarmönnum liðveizlu
í té, og Pétur keisari hins vegar hét
góðum kostum, væri kastalinn gef-
inn honum á vald og lofaöi hátíð-
lega, að Stobée og þaö, sem enn
var upþistandandi af setuliðinu
skylai fá að fara frjálst leiðar
sinnar, þá féllst Stobée á tilboð
keisara, enda svarf neyðin að. En
hvernig efndi einvaldur Rússa síð-
an heit sín?
Bæði Stobée og setuliðið var um-
svifalaust tekið til fanga og Stobée
var fluttur til Pétursborgar, þar
sem hann varð nauðugur að gera
uppdrætti að hinum mörgu skraut-
hýsum og skemmtigörðum, sem
Pétur keisari hafði um þetta leyti
í hyggju að láta gera.
Stobée var alkunnur fyrir hina
miklu leikni sína í landmælingum
og víggirðingalist, og komst keisar-
inn brátt á snoðir um þá hæfileika
hans. En um þessar mundir þurfti
Pétur einmitt mjög á mönnum að
halda, sem höfðu kunnáttu í þeim
greinum til brunns að bera. Hann
bauð Stobée hershöföingjatign og
hét honum hinni glæsilegustu
framtíð, ef hann vildi staðfestast í
Rússlandi og segja konungi sínum
upp hlýðni og hollustu.
Þessum tylliboðum keisarans vís-
aði Stobée á bug með þótta og fyr-
irlitningu og bakaöi sér af þeim
sökum reiði hans og hatur. Pétur
sendi því „þrjótinn" í útlegð lengst
norður i Rússland, til borgarinnar
Arkangelsk, og gaf landstjóranum
þar ströng fyrirmæli um að gæta
hans vandlega.
Þarna dvaldist nú hinn hrausti
Karlungur, fjarri ættjörð sinni og
ástvinum. Kona hans hafði haldið
heim til Svíþjóðar frá Finnlandi.
og manni hennar höfðu engar
fréttir borizt af henni síðan. Að
lokum varð heimþrá hans svo áköf,
að hann réði af að strjúka, hvað
sem það kostaði. Af því að Stobée
var mjög vel látinn af samföngum
sínum, urðu þeir allir á eitt sáttir
um það, að hætta á að hjálpa hon-
um til undankomu.
Einn sænsku herfanganna norð-
ur þar, Dunky liðsforingi, hafð’i
komið á fót i Arkangelsk ölheitu
og brennivínsgerð, og fékk góðan