Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Blaðsíða 5

5
FRÁ RITSTJÓRA
16. árgangur Uppeldis og menntunar er nú að hefja göngu sína. Ritið var stofnað af
Rannsóknarstofnun Kennaraháskóla Íslands er fyllti með útgáfu þess upp í gap
fræðilegrar umfjöllunar um uppeldis- og menntamál hér á landi. Fram að þeim tíma
átti hin stóra fagstétt kennara engan fræðilegan vettvang fyrir skrif sín og rannsóknir.
Á þeim 15 árum sem liðin eru frá útkomu fyrsta heftisins árið 1992 hafa orðið
mikil umskipti í menntamálum hér á landi. Skilningur hefur aukist á mikilvægi
menntunar og menntamál hafa fengið meira vægi við skipt ingu þjóðarkökunnar. Há-
skólum hefur fjölgað og námsframboð orðið fjölbreyttara en nokkru sinni.
Um þær mundir er Uppeldi og menntun hóf göngu sína stóð nokkur deila um það
hvort kennaranám skyldi lengt í fjögur ár eins og lög um Kennaraháskóla Íslands
kváðu á um. Ekkert varð af þeim áformum en endur- og símenntun fékk aukið vægi.
Þá óx rannsóknartengdu framhaldsnámi fiskur um hrygg og æ fleiri kennarar ljúka
nú meistaraprófi í menntunarfræðum frá háskólum hér á landi og erlendis. Þetta er
ánægjuleg þróun sem orðið hefur á tiltölulega skömmum tíma og á án vafa eftir að
hafa í för með sér mikla viðhorfsbreytingu meðal kennara og þróun á starfi þeirra.
Rannsóknarstarfsemi á sviði menntamála hefur eflst og ekki er annað að sjá en þessi
þróun haldi áfram. Áform KHÍ um að kennaranám verði fært upp á meistarastig er
ljós vottur þar um. Sífellt auknar kröfur til kennara og æ flóknara starfsumhverfi kall-
ar á breyttar menntunarkröfur til þeirra.
Í 15 ár hefur Uppeldi og menntun verið helsti vettvangur fræðimanna á sviði mennta-
mála til að kynna niðurstöður rannsókna sinna. Í ljósi breytinga sem fram undan eru
í menntun kennara er mikilvægt að tímaritið fái að vaxa og dafna. Fátt er mikilvæg-
ara fyrir fagstétt sem vill láta taka sig alvarlega en að hafa aðgang að vettvangi til að
kynna rannsóknir á fræðasviði sínu.
Í þessu riti birtast fjórar greinar sem fjalla um ólíkar rannsóknir á sviði uppeldis-
og menntamála. Arnheiður Gígja Guðmundsdóttir, Sif Einarsdóttir og Vanda Sigur-
geirsdóttir greina frá niðurstöðum rannsóknar sinnar á birtingarmyndum eineltis í
framhaldsskólum og áhrifum eineltis á líðan, skólagöngu og daglegt líf þolenda. Í
grein Ingibjargar Auðunsdóttir segir frá starfendarannsókn er miðaði að því að þróa
samstarf heimila og skóla. Útbreiðsla nýsköpunarmenntar á Íslandi er rannsóknarvið-
fangsefni Svanborgar R. Jónsdóttur og sjónum beint að því hvaða innri og ytri þættir
það eru sem hafa áhrif á framgang hennar. Að lokum greina Anna Þóra Baldursdóttir
og Valgerður Magnúsdóttir frá rannsókn sinni á líðan grunnskóla kennara í starfi, þar
sem skoðuð eru tengsl kulnunar við líðan.
Um þessar mundir fer fram vinna við endurskoðun laga um leik-, grunn- og fram-