Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Blaðsíða 36
36
Um sambandið milli árangurs nemenda og skuldbindingar segir Coleman (1998)
1. Skuldbinding er tengd árangri á gagnvirkan hátt.
2. Áhrif foreldra eru að mestu tengd skuldbindingunni.
3. Þessi áhrif verða til með „námskrá heimilanna“, viðhorfum og framkvæmd
foreldra sem endurspeglast í menntunarlegum gildum þeirra.
Coleman telur endanlegan tilgang skóla vera að bæta lífsskilyrði nemenda til fram-
tíðar, en það byggist á skuldbindingu og virkari þátttöku foreldra í ákvarðanatöku
um nám þeirra við skólann. Coleman segir að kennarar og skólastjórnendur þurfi að
endurskoða þátttöku foreldra í almennu skólastarfi. En hann er sannfærður um að
leiðin að betri skóla liggi í gegnum virkt samband foreldra og barna sem tengist náms-
viðfangsefnum þeirra.
Samstarfsáætlun Epstein – skrefin fimm
Joyce L. Epstein hefur í mörg ár rannsakað og unnið með starfsmönnum skóla, for-
eldrum og skólayfirvöldum að bættu samstarfi. Hún leggur til að rannsakendur vinni
í samstarfi við starfsmenn skóla, fjölskyldur og nemendur þar sem þátttakendur deili
með sér hlutverkum. Erlendir fræðimenn (Berger, 2004; Conaty, 2002; Hornby, 1995)
sem hafa rannsakað og skrifað um samstarf heimila og skóla hafa komist að því að til
að þróa og auka gæði samstarfs skóla við fjölskyldur þurfi skólar að vinna eftir sam-
starfsáætlunum/líkönum.
Í samstarfsáætlun Epstein (2001) er lagt til að skólar vinni á sex sviðum í samstarfi
við foreldra. Þau eru: uppeldi, samskipti, sjálfboðavinna, ákvarðanataka, heimanám
og samstarf við samfélagið. Áhersla er lögð á að hver skóli vinni á öllum sviðunum
sex en þarfir í skólasamfélaginu ráði áherslum hverju sinni.
Samstarfsáætlunin gerir einnig ráð fyrir fimm skrefum til að koma á og þróa sam-
starf á sviðunum sex sem talin eru upp hér að framan. Skrefin fimm eru: myndun að-
gerðahóps, öflun bjarga, upphafsmat og samstarfsáætlun sem er skipulögð til þriggja
ára og nákvæm áætlun til eins árs.
1. skref – aðgerðahópur: Hann er samansettur af 6–12 manns; starfsmönnum
skóla, eldri nemendum, foreldrum og fulltrúa samfélagsins. Aðgerðahópur
fundar u.þ.b. einu sinni í mánuði og gera má ráð fyrir árs þróunarvinnu.
2. skref – bjargir: Nauðsynlegt er að afla styrkja í upphafi til að styðja við vinn-
una og áætla tíma fyrir starfsmenn til að vinna að verkefninu. Einnig þarf
að huga að ráðgjöf og handleiðslu fyrir starfsmenn.
3. skref – upphafsmat: Í byrjun þróunarverkefnisins þarf að afla upplýsinga um
núverandi framkvæmd skólans á samstarfi fjölskyldna og skóla. Spyrja
þarf: Hver er styrkur skólans? Hvernig á samstarfsáætlunin að vera eftir
þrjú ár? Hvaða væntingar eru til samstarfsins? Hvernig tengist skólinn
samfélaginu? Hver eru tengsl samstarfsins við markmið skólastarfsins og
hvernig á að meta samstarfið? Á grundvelli gagnanna sem eru skoðuð setur
aðgerðahópurinn fram þau skref sem taka þarf á tímabilinu.
„FANNST ÉG GETA SAGT ÞAÐ SEM MÉR LÁ Á H JARTA …“