Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Side 19
19
eftir í bænum. Það særði mig ógeðslega mikið, þær höfðu bara farið á undan
mér. Og svo voru þær að segja að bíllinn hefði verið svo fullur og þær með
svo mikið af drasli og … ég meina, ég sagði að við hefðum alveg getað farið
á mínum bíl, því hann er stærri. Það hefðu alveg komist allir í hann.
Guðrún, móðir Birnu, talaði um að vinkonurnar hefðu talað mikið saman á MSN.
Eitt sinn kom hún að dóttur sinni þar sem hún sat nötrandi við tölvuna og var þá í
yfirheyrslu hjá gerandanum. Guðrún sagðist hafa sest við hliðina á henni og leiðbeint
Birnu hvað hún ætti að segja. Hún talaði líka um að Birna hefði einhvern veginn kom-
ist að því að gerandinn var að baktala hana. Birna hafði séð í farsíma gerandans að
hún hafði sent SMS-skilaboð til vinar síns um að hún hataði Birnu.
Í umræðu nemendafélagshópsins kom fram að myndbönd eru notuð til að gera
grín að fólki og eru jafnvel sýnd fyrir framan stóra hópa í skólanum. Tekið var dæmi
af Halla, sem kom nokkrum sinnum til tals því stöðugt var verið að ,,djóka“ í honum.
Það hefði verið tekið myndband af honum á balli, fimm mínútna ,,skets“ sem var sýnt
nemendum á sal og allir hlógu.
Hópar – klíkur
Allir þátttakendur töluðu um hópa og klíkur í skólum sínum og að hópaskiptingin
væri skýr. Hver hópur hefur sín einkenni og sömuleiðis hafa skólarnir sín sérkenni
eða ,,stimplun“ eins og nemendahópurinn kallaði það. Eins og bent hefur verið á er
einelti oft hóphegðun (Salmivalli, 2004) og svo virðist sem samskipti nemenda í fram-
haldsskólunum litist mjög af hópa- og klíkumyndun.
Stúlka, sem var þolandi eineltis, sagði að skólinn hennar væri klíkuskóli og ef menn
væru ekki í klíkunni þekkti þá enginn og enginn vildi tala við þá. Í skólanum hennar
var það ,,lookið“ sem skipti máli og í öðrum skóla var málið að vera hallærislegur
að sögn nemendahópsins. Þriðji skólinn var svo kallaður ,,ghetto-skólinn“ að sögn
Kára.
Anna sagði að í skólanum hennar væri það þannig að hver hópur ætti sér sitt svæði
og hún taldi hópaskiptinguna vera þannig að það væri litið niður á suma hópa og upp
til annarra. Nemendafélagshópurinn talaði um að til dæmis væri ákveðinn hópur á
safninu, svölu gæjarnir í sófanum, nördarnir á ganginum og svo krakkarnir í horninu.
Það væri mest ,,inn“ að vera í salnum og þar ætti hver hópur sitt borð en hinir hóp-
arnir, sem væru annars staðar, væru á einhvern hátt öðruvísi eða sérstakir.
Eiríkur, piltur úr nemendafélagshópnum, sagði að þegar hann hefði byrjað sem
nýnemi í skólanum hefði honum verið sagt að fara ekki í hornið því það væri bara
skrýtið fólk þar. Allur hópurinn var sammála um þetta og taldi að þeir væru mjög sér-
stakir þessir krakkar, bæði ,,lookið“ og fatasmekkurinn og svo sætu þeir þarna alltaf
með opnar tölvur fyrir framan sig. Eygló, einn þolenda eineltis, talaði um þetta frá
sinni hlið. Hún hafði fundið sér nýjan vinahóp í framhaldsskólanum og sagði: ,,En sá
hópur fittaði ekki alveg inn og þá fóru þeir [gerendurnir] að bögga vini mína líka, fyrir
hvað við værum öðruvísi og út úr.“
Í hverjum framhaldsskóla virðist hver hópur hafa sín norm og reglur og í hverjum
hópi eru svo einn til tveir sem eru í hópnum en samt fyrir utan. Piltur úr nemenda-
ARNHEIÐUR GÍGJA GUÐMUNDSDÓTTIR, SIF EINARSDÓTTIR OG VANDA SIGURGEIRSDÓTTIR