Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Page 60

60
unarmennt hjá starfandi kennurum í bæjarfélagi í grennd við Reykjavík. Eitt rýni-
hópsviðtal var tekið við fjóra skólastjórnendur og einstaklingsviðtöl við þrjá fyrrver-
andi nýsköpunarnemendur úr tveimur skólum, fjóra nýsköpunarkennara sem tveir
teljast til frumkvöðla í nýsköpunarmennt og tvo starfsmenn í menntamálaráðuneyti.
Niðurstöður úr rýnihópsviðtali við fjóra skólastjórnendur voru bornar undir tvo aðra
skólastjórnendur í tölvupósti og þeir gáfu álit sitt á því sem þar kom fram. Þá voru
skoðaðar skýrslur, lög, námskrár, námsefni og afurðir úr nýsköpunarkennslu. Einnig
var tölvupóstur notaður til að afla ítarlegri gagna þegar á þurfti að halda. Sögulegur
hluti rannsóknarinnar var unninn upp úr viðtölum við frumkvöðla nýsköpunar-
menntar hér á landi og tölvupóstsamskiptum við þá, skýrslum og námskrá auk dokt-
orsritgerðar Rósu Gunnarsdóttur (2001).
Greining gagnanna fór fram jafnóðum og þeirra var aflað. Þar var beitt aðferð sem
kölluð er „sífelldur samanburður“ þar sem því sem finnst í gögnunum er fylgt eftir í
næsta viðtali eða þátttökuathugun og borið saman við aðra hluta gagnanna (Bogdan
og Biklen, 2003).
Í rannsókninni var leitast við að draga upp margþætta heildarmynd af rannsóknar-
efninu með því að draga fram sjónarhorn mismunandi aðila á það. Segja má að það
styrki gildi þess sem fram kom um innihald og skipulag nýsköpunarkennslunnar að
mikið samræmi var milli þess sem kennarar og nemendur sögðu, en enginn nemend-
anna hafði verið hjá þeim kennurum sem rætt var við. Einnig var samræmi í þeim
upplýsingum sem ráðuneytisstarfsmenn gáfu og þeim skoðunum sem fram komu hjá
skólastjórnendunum.
NIÐURSTÖÐUR
Fyrst verður greint stuttlega frá upphafi nýsköpunarmenntar hér á landi. Síðan verða
raktar niðurstöður spurningakönnunar um nýsköpunarmennt í íslenskum grunn-
skólum og að lokum greint frá þeim atriðum sem virtust hafa áhrif á framgang ný-
sköpunarmenntar samkvæmt reynslu viðmælenda, þátttökuathugunum og rituðum
gögnum.
Saga nýsköpunarmenntar á Íslandi – hugsjónanámskráin
Upphaf nýsköpunarkennslu má rekja til ársins 1990 þegar Paul Jóhannsson tæknifræð-
ingur beitti sér fyrir að komið yrði á nýsköpunarkeppni fyrir grunnskóla hér á landi.
Fyrstu keppninni sem haldin var lauk með verðlaunaafhendingu í apríl 1992 og hefur
hún verið haldin árlega síðan. Kennsla í nýsköpunarmennt var þróuð á næstu árum í
Foldaskóla í Reykjavík og fóru þar fremst í flokki Guðrún Þórsdóttir kennsluráðgjafi,
Gísli Þorsteinsson, sem þá var smíðakennari í Foldaskóla, og Rósa Gunnarsdóttir, sem
var náttúrufræðikennari við skólann. Rósa og Gísli þróuðu og gáfu sjálf út námsefnið
Nýsköpun og náttúruvísindi sem hefur verið notað í skólum þar sem nýsköpunarmennt
hefur verið kennd formlega. Námsefni þetta er hugsað fyrir 4.–7. bekk en ekkert efni
var til fyrir efri bekki grunnskóla. Í nýsköpunarnámsefninu var settur saman ákveð-
NÝSKÖPUNARMENNT Í ÍSLENSKUM GRUNNSKÓLUM