Morgunn - 01.12.1978, Blaðsíða 22

116
MORGUNN
hvor gagnvart annarri, það er, tvö mismunandi kerfi stjama,
sem mætast. Virðast þessi kerfi geta farið hvort i gegnum
annað, án þess að um sé að ræða árekstra einstakra stjarna,
þar sem fjarlægðin miðað við stærð þessara einda er svo gíf-
urleg, sem raun ber vitni, að möguleikinn til slíks er næsta
óhugsandi í óravíddum rúmsins. — Nú er vitað að í smæð-
inni er um að ræða að myndinni til svipuð fyirrhæri, þar sem
efniskjamarnir eru. Sé því stjörnuþokum likt við atómin í
efninu, sem þannig eru eins og smækkuð mynd af þessu sama,
kemur fram, að verkun þessara minni einda er allt önnur en
hinna stærri: hinar minni komast ekki í gegnum hver aðra
eins og stjörnuþokurnar virðast geta gert, án þess að um mót-
stöðu virðist vera að ræða, en þegar hinsvegar efniskjarn-
arnir eða atómin, sem ættu að vera hliðstæða mæta hvert
öðm, þá kemur fram mótstaða með þeim afleiðingum, að þau
komast ekki í gegnum hvert annað, og kerfin eru þannig lok-
uð og einangruð i órofa heild og blandast ekki öðrum, nema
undir sérstökum skilyrðum, þ. e. ef um fljótandi eða loft-
kennt ástand er að ræða. Dæmi um þetta eru fingur á hendi
manns: ef vér leggjum fingur annarrar handar á móti fingri
hinnar handar vorrar, þá geta þeir ekki farið hver í gegnum
annan, heldur veita þeir hver öðrum mótstöðu. Séu nú fing-
umir skoðaðir í ljósi eðlisfræðivísindanna og kjamorkuþekk-
ingarinnar, þá em þeir í raun og veru ekkert annað en gif-
urlega stór kerfi kjarnahvirfinga, sem em svo gisnar og fjar-
lægar hver annarri að líkja má við stjömur himinhvolfsins,
eins og áður er að vikið. Með hliðsjón af því virðist sem svo,
að þessi kerfi ættu í rauninni að geta farið í gegnum hvert
annað, með sama móti eins og stjörnuþokur, án þess að um
verði að ræða árekstra eða mótstöðu, nerna eitthvað annað
komi til, eins og þó virðist vera raunin, eins og dæmið um
finguma leiðir í ljós með greinilegum hætti.
Sé nú reynt að íhuga eðli þessa mismunar og hvernig hon-
um geti verið varið, þá kemur það í ljós að í sjálfu sér ætti
hann ekki að vera til, nema, eins og sagt var, að eitthvað
annað komi hér til, sem upphefji hliðstæðuna, sem virtist