Morgunn - 01.12.1978, Blaðsíða 12

106
MORGUNN
æðra tilgangi. Hann sagði: „Ég setla að rannsaka, bæði frá
líkamlegu og heimspekilegu sjónarmiði, alla líffærabyggingu
líkamans með þekkingu á sálinni sem lokatakmark.“
Iíann ætlaði sér þvi, hvorki meira né minna, en að rannsaka
hreyfingar andans á sama hátt og Harvey hafði uppgötvað
hringrás blóðsins. Hann taldi allt verk vísindamanna fortíðar-
innar undirbúning þessarar miklu leitar, eða eins og hann orð-
aði það: „Timi er til þess kominn að láta úr höfn og sigla út
á opið haf.“
Hér var leitað orsaka hlutanna, reynt að finna hvar lifsaflið
á aðsetur. Orðalag þessa verks var ætlað vísindamönnum, en
boðskapurinn leitendum i andlegum efnum. Honum var full-
ljóst, hve djarfur hann var. Hinir lærðu kynnu að hlæja að
niðurstöðum hans. Það var, satt að segja, stór-hættulegt á þess-
aiá öld Alexanders Popes, að tala opinberlega um mannssálina.
Swedenborg hefur vaðið fyrir neðan sig. Fremst á bók sina
skrifar hann tilvitnun í Stóu-heimspekinginn Seneca: „Sá,
sem ber fvrir brjósti fólk sinnar eigin aldar, kemur aðeins
fáum að gagni. Mörg þúsund ár, margar kynslóðir eiga enn
eftir að koma: hafið það í huga.“
Nú komum við að einum furðulegasta atburði, sem sögur
fara af. Hugur Swedenborgs opnast eins og eggjaskum og sól-
birta annars heims brýzt fram. Hann segir vinum sínum, að
honum hafi verið hleypt inn í heim andanna og hann hafi
komið inn í þá veröld, sem við tekur eftir dauðann. Hann er
nú maður á miðjum sextugs aldri — einn virðulegasti vísinda-
maður samtímans. Fólk virðir undrandi fyrir sér heiðarlegan
svip hans. Það tekur eftir því, að augnaráð hans er orðið annar-
legt. Það er farið að spyrja. Er hann heill heilsu? Er hann
einlægur, með öllum mjalla? Hvað á fólk að halda, þegar það
lieyrir gáfaðan vísindamann, sem fengist hefur við rannsókn
áþreifanlegra hluta segja þetta: „Mér hefur verið leyft að
heyra og sjá hluti í öðru lífi, sem furðulegir em og enginn
maður áður hefur þekkt?“ Segir hann að skyggni sín hafi
þroskast smám saman. í þrjú ár hefur hann gengið gegn um