Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1956, Qupperneq 98

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1956, Qupperneq 98
um að ræða hina lyrstu stórfelldu tilraun íslenzkra bænda til þess að taka verzlun sína í sínar eigin hendur. Þegar skráð er saga íslenzkra samvinnu- félaga, ætti fyrsti þáttur hennar, og eigi sá miniiaíi né ómerkasti, að fjalla um Gránufélagið og undan- fara þess, gömlu verzlunarfélögin. Þetta hefur Arnór Sigurjónsson reyndar gert í gagnmerku riti um sam- vinnufélögin 100 ára, er út kom 1944, en að þvi er Gránufélagið varðar er þar allt of fljótt yfir sögu farið. Sá misskilningur hefur verið ríkjandi hér og eigi síður meðal samvinnumanna en annarra, að fyrstu reglulegu verzlunarfélögin, Gránufélagið og Verzlunarfélagið við Húnaflóa, er hófst um likt leyti, hafi verið annars eðlis en kaupfélög þau, sem hér risu á legg upp úr 1880, svo sem kaupfélag Þing- eyinga, sem venja er að kalla fyrsta kaupfélag á ís- landi. Menn hafa látið það villa sig, að Gránufélagið var upphaflega stofnað sem „hlutafélag“, en i raun- inni átti það harla litið skylt við hlutafélög í venju- legum skilningi. Á þessum árum var miklum örðug- leikum bundið að fá peningalán. Þvi var hér sá háttur hafður að safna smáum upphæðum, fyrst um Eyjafjörð og Suður-Þingeyjarsýslu, til kaupa og út- búnaðar á skipi félagsins, en síðar um Múlasýslur og Skagafjörð, til þess að koma þar upp verzlunarstöð- um. Þótt framlög þessi væri hlutir kallaðir, voru þeir i rauninni aðeins framlög einstakra manna til þess að bæta úr stofn- og veltufjárþörf félagsins, á borð við stofnsjóði kaupfélaganna síðar. Stóð og félagið öllum opið og hlutaeignin veitti í reyndinni engin sérréttindi. Að visu var gert ráð fyrir, að hlut- hafar fengi rentur af fé þessu, en misbrestur þótti á því verða. Fór og svo, að framlag félagsmanna hrökk ekki til, er félagið setti á stofn verzlanir á mörgum stöðum, keypti hús og byggði, og þvi siður var veltu- fé fyrir hendi svo nokkru næmi. En ofan á þetta bættist, að félag'smenn gátu ekki staðið í skilum og (96)
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.