Hugur - 01.06.2009, Blaðsíða 186

184 Hugur
víddareiginleikum. Þessi hugmynd var
Platoni mjög á móti skapi. Sönn list var
abstrakt og tvívíð. Þannig verða tilraunir
Picasso og félaga að eins konar afturhvarfi
til þeirrar listar sem Platon kunni að meta
og íhaldsfólk nútímans er á allt öðru máli en
íhald fornaldar í þessu sambandi -„hringn-
um er lokað“ eins og Stefán orðar það (25).
Annað dæmi um þetta er þegar hann ræð-
ir afstöðu Shustermans til „lágmenning-
ar“ (populœrrkulturen) þar sem hann telur
vörn Shustermans koma of seint (184-185).
Reyndar er það svo að þessi kynning Stefáns
á Shusterman opnaði augu mín fyrir þessum
mjög svo áhugaverða hugsuði og það má í
honum finna farveg fyrir fólk eins og mig
sem hefur átt líf í rokki og í heimspeki. Mér
finnst þessi afstaða Stefáns grunnhyggin og
í þessu, líkt og í dæminu um vininn sem
ég nefndi hér að ofan kemur það í ljós að
Stefán er full hallur undir hámenninguna
að mínu viti. Hugmyndir Shustermans
um líkamlega og andlega frelsun tengda
rokkinu, sett í samhengi við yfirþyrmandi
fordóma heimspekinnar gagnvart hinu lík-
amlega, eru með því áhugaverðasta sem ég
hef rekist á í ranni heimspekinnar um langt
skeið og kann ég Stefáni þakkir fyrir að hafa
vísað mér á þessa braut.
Gunnar Hersveinn: Orðspor - gildin 1' sam-
fé/aginu. JPV útgáfa, 2008. 229 bls.
Innan háskólasamfélagsins er ekki gert ráð
fyrir því að fólk haldi þeirri þekkingu sem
það hefur öðlast út af fyrir sig. Þvert á móti,
það er ætlast til umfjöllunar um rannsóknir
og að aðrir sem hafa lítið lagt á sig hafi full-
an og skjótan aðgang að niðurstöðum. I
breskum háskólum ber töluvert á þessu. Þar
er jafnvel ekki talið nóg fyrir stofnanir að
fræðimenn á þeirra vegum fái birtar greinar
í vísindatímaritum. Almennir fjölmiðlar
þurfa gjarnan að fjalla um rannsóknirnar og
auglýsa þannig háskólana. (Niðurstaðan er
meðal annars rannsóknir á naflaló sem alltaf
virðast grípa athygli breskra blaðamanna.)
Ritdómar
Stefán fer mjög víða og kemur mörgum
áhugaverðum hugmyndum að í bókinni. Það
má spyrja sig hvort þessi bók sé ef til vill
of viðamikil, hvort þeir sem eru að byrja að
pæla í þessum málum lærðu meira af því að
glíma við nokkrar áhugaverðar spurningar
sem væru þá tengdar við þá heimspekinga
sem við ættu í stað þess að fara á gandreið
um alla heimspekisöguna (með ákveðnum
hraustlegum stökkum). Annað atriði er
hversu djúpt á að fara í almennar heim-
spekilegar pælingar, þvx hættan er sú að þeir
sem þekkja heimspekina finni lítið nýtt í
svona bók, en að aðrir kunni að fælast frá
vegna hás flækjustigs textans. Almennt séð
finnst mér Stefán ná nokkuð góðri mála-
miðlun í þessu tilliti, þótt ég sé yfirleitt
hlynntari því að nálgast hluti þematískt,
þannig hefði mér fúndist eðlilegra að byrja á
spurningunum beint og snúa bókinni við, og
jafnvel að segja söguna afturábak frá nútíma
til fornaldar. Hvað sem því líður er augljóst
er að Stefán er maður stórfróður um þessi
efni og væri fengur að því að fá þessa bók
eða hluta hennar gefna út á íslensku.
Armann Halldórsson
stunda ber
Til þess að ná athygli fjölmiðla hafa bresk-
ir vísindamenn til dæmis sýnt fram á að
fjölmörg dægurlög slysast til að takast á við
flókið viðfangsefni eins og ástina á hátt sem
fræðimenn geta tekið alvarlega; í þeim eru
ítrekað settar fram krefjandi spurningar um
eðli og gildi ástarsambanda („Eg þarf að
vita, er ástin bara það að strita? Elskar þú
mig enn, rennur ástin út senn?“ o.s.frv.). I
þessum dægurlögum leynist sú siðferðilega
afstaða að þótt sjónarhorn hvers og eins til
sambands sé alltaf huglægt, þá séu það að
lokum hlutlægar staðreyndir sem ráða því
hvað verður um ástina. Ef ákveðin gildi í
samböndum eru höfð í heiðri þá blómstr-
ar ástin að lokum. Samkvæmt þessu verð-
ur sannleikurinn um gildi, s.s. tryggð og