Frjáls verslun - 01.05.2015, Side 16

16 FRJÁLS VERSLUN 5 tbl. 2015
N
ýleg skýrsla
Hag stofunnar
um laun, tekjur
og vinnumarkað
– Hagtíðindi nr.
4 2015 – sýnir að samkvæmt
Gini­kvarðanum hefur tekjudreif­
ing orðið jafnari eftir 2009. Þetta
hefur orðið ýmsum aðilum, þ.á m.
formanni Vinstri­grænna, tilefni til
að fagna og þakka sérstaklega
efnahagsstjórn þeirrar ríkisstjórn­
ar sem sat 2009­13.
Ragnar Árnason segir að tæp­
lega sé um það deilt að hlutverk
opinberrar efnahagsstjórnar sé
að bæta hag fólksins í landinu.
„Efnahagsleg velferð fólks ræðst
öðru fremur af ráðstöfunartekjum
þess. Verkefni efnahagsstjórnar
er því fyrst og fremst að leita leiða
til að auka almennar ráðstöfunar­
tekjur bæði í bráð og lengd.
Hærri ráðstöfunartekjur skipta
heimilin eflaust miklu meira máli
en samanburður við tekjur ann­
arra. Hver myndi t.d. vilja skipta
á lífi sínu í dag og tilveru fólks á
steinöld þar sem tekjudreifing var
eflaust miklu jafnari en í dag?
Á mælikvarða Hagstofunnar
varð tekjudreifing hvað ójöfnust
árið 2009, Gini­kvarði 29.6.
var jafnari áður og hefur orðið
jafnari síðan. Árin 2011­13 var
Gini­kvarðinn t.d. í námunda við
24 öll árin og lækkaði enn frekar
í 22,7 árið 2014. En hvað með
ráðstöfunartekjur heimilanna?
Samkvæmt gögnum Hagstof­
unnar – þjóðhagsreikningar,
tekjuskiptingaruppgjör – var
kaupmáttur ráðstöfunartekna
heimilanna árin 2011­13 u.þ.b.
10% minni en hann var árið 2009
og 20­25% lægri en hann var árin
2007­8. Munurinn er hartnær ein
milljón króna á hvert heimili í land­
inu. Eru þetta góð skipti? Geta
það talist efnahagslegar framfarir
að lækka Gini­stuðulinn um nokkr­
ar einingar og jafnframt ráðstöf­
unartekjur heimilanna um 10%?
Sumir stjórnmálamenn virðast
telja að svo sé. Það er hins vegar
fólksins í landinu að velja. Eru þeir
margir forráðamenn heimila sem
kjósa fremur að Gini­kvarðinn
lækki um fimm einingar en þiggja
hundruð þúsunda króna í auknar
ráðstöfunartekjur?“
TexTi: Svava JónSdóTTir
RAGnAR ÁRnASon
prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands
EFNAHAGSMÁL
Tekjudreifing og velferð
Hver myndi t.d. vilja
skipta á lífi sínu í dag og
tilveru fólks á steinöld
þegar tekjudreifing var
eflaust miklu jafnari en
núna?